“Έτος ανομβρίας” για την Κρήτη χαρακτηρίζουν οι αρμόδιοι το 2018 και καλούν στη λήψη μετρών.
Μιλούν για την ανάγκυ να επιταχυνθούν τα υδραυλικά έργα, να ενταθεί η παρακολούθηση των δικτύων και ο εντοπισμός διαρροών, Να προχωρήσει αναζήτηση εναλλακτικών πηγών υδροδότησης, η μείωση της σπατάλης, η ενημέρωση των χρηστών νερού, ο έλεγχος της στάθμης υπόγειων και επιφανειακών νερών και ο περιορισμός των εποχικών υδροβόρων καλλιεργειών.
Γιατί όμως κανείς δε μιλά για τις τεράστιες ευθύνες της πολιτείας;
Γιατί κανείς δε μιλά για το Φράγμα Βαλσαμιώτη, ένα έργο που ξεκίνησε το 2003 με το μυαλό σε μια πιθανή έκτακτη αναγκαιότητα για πρόληψη προβλημάτων λειψυδρίας που σήμερα τόσες λύσεις θα μπορούσε να δώσει;
Το έργο θα έπρεπε να έχει παραδοθεί το 2007, μετατέθηκε για τον Αύγουστο του 2013 και πλέον στο 2018 ακόμη περιμένουμε να λειτουργήσει.
Το Φράγμα Βαλσαμιώτη είναι το μεγαλύτερο φράγμα που κατασκευάζεται στην Ελλάδα. Έχει ύψος 70 μέτρα, ενώ το επόμενο φράγμα είναι στα 20 μέτρα. το υλικό που αποτελείται είναι κυλινδρούμενο σκυρόδεμα.
Η λογική σύμφωνα με την οποία κρίθηκε αναγκαία η κατασκευή του ήταν ότι σε περίπτωση λειψυδρίας τα νερά του φράγματος (που θα φτάνουν τα 5.000.000 κυβικά μέτρα) θα χρησιμοποιούνταν για την κάλυψη όλων των αναγκών σε άρδευση που άλλωστε αποτελούν το 80% των αναγκών σε νερό.
Ουσιαστικά το φράγμα θα λειτουργούσε όπως λειτουργεί μια μπαταρία. Θα το χρησιμοποιούσαμε όποτε το είχαμε ανάγκη. Όπως τώρα που έχουμε λειψυδρία.
Από τα νερά του φράγματος θα μπορούσαν να καλυφθούν όλες οι ανάγκες των αγροτών και έτσι δε θα υπήρχε η ανάγκη για τη λήψη έκτακτων μέτρων, όπως αυτά που θα πιθανότατα θα ληφθούν φέτος.
Να σημειώσουμε ότι στη χθεσινή σύσκεψη μεταξύ των μέτρων που προτάθηκαν είναι η απαγόρευση ποτισμάτων εκτός πρωινών και βραδινών ωρών, η απαγόρευση του ποτίσματος όταν υπάρχει ένταση των ανέμων, οι περιοδικές διακοπές ανά τομείς, η υπό όρους ανόρυξη μικρών γεωτρήσεων, η παροχή κινήτρων για μείωση της κατανάλωσης, η επιβολή προστίμων καθώς και η καθιέρωση κλιμακωτού τιμολογίου.
Επαναλαμβάνουμε λοιπόν, ότι όλα αυτά δε θα ήταν αναγκαία αν το Φράγμα Βαλσαμιώτη λειτουργούσε.
Να σημειώσουμε ότι το κόστος του έργου έχει ξεπεράσει τα 40.000.000 ευρώ ενώ η αρχική σύμβαση ήταν για 28.000.000 ευρώ ενώ πρόσφατα, τον Ιανουάριο του 2018, απαιτήθηκαν επιπλέον έργα ύψους 2.000.000 ευρώ για να σταματήσουν οι διαρροές ποσοτήτων νερού λόγω προβλημάτων στην κατασκευή του.
Το Φράγμα, λόγω των προβλημάτων που παρουσιάζει, λειτουργεί σε εξαιρετικά μειωμένη δυναμικότητα, μόλις στο 1/5 της χωρητικότητάς του, δηλαδή με μόλις 1 εκ. κυβικά μέτρα νερού αντί για 5 εκ. κυβικά μέτρα που θα μπορούσε να αποθηκεύει.
Είναι λοιπόν ξεκάθαρό ότι εφόσον το έργο λειτουργούσε, η Κρήτη και τα Χανιά, αυτή τη στιγμή, δε θα αντιμετώπιζαν κανένα πρόβλημα.
Όμως ακόμη και σήμερα, δεν έχει βρεθεί ουδείς να αναλάβει την ευθύνη. Και βεβαίως, ούτε στη σύσκεψη στην Αντιπεριφέρεια Χανίων ειπώθηκε μια κουβέντα για τις τεράστιες ευθύνες της πολιτείας.
Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου
| Διαστάσεις φράγματος | |
| Μήκος φράγματος στη στέψη (m) | 335 m |
| Ύψος φράγματος από φυσικό έδαφος | 67,20 m |
| Ανώτατη στάθμη νερού | +190 |
| Στάθμη στέψης | +190,20 |
| Πλάτος πυθμένα στο φυσικό έδαφος | 80 m |
| Όγκος φράγματος | 600.000 m3 |
| Όγκος νερού ταμιευτήρα | 6 εκατ. m3 |
| Εκμεταλλεύσιμος όγκος νερού | 5.9 εκατ. m3 |
Αξιοποίηση-Συνδετήριος αγωγός
Ο συνδετήριος αγωγός μεταφοράς νερού συνδέει τον ταμιευτήρα με το κύριο αγωγό Αγιάς – Μυλωνιανών – Μεσκλών. Ο αγωγός είναι χαλύβινος διαμέτρου από Φ700 ως Φ1000 με συνολογικό μήκος 3520 μέτρα. Ο αγωγός τροφοδοτεί τον ταμιευτήρα με νερό από τις πηγές των Μεσκλών και τα αρδευτικά δίκτυα με νερό από τον ταμιευτήρια και από τις πήγες.
