Του Φίλιππου Ζάχαρη
Οι σοβαρές κρίσεις σε Αίγυπτο και Τυνησία αποκάλυψαν το μέγεθος του προβλήματος σε παγκόσμια βάση και έβαλαν τα θεμέλια για αλλαγή των καθεστώτων που είχαν επαναπαυτεί όλα αυτά τα χρόνια, πιστεύοντας ότι παρά τα όποια σκάνδαλα ή την διαφθορά, ο λαός δεν θα εξεγερθεί. Τα τελευταία γεγονότα διέψευσαν πολλούς που είχαν την άποψη ότι τα ολοκληρωτικά καθεστώτα θα απέτρεπαν στο τέλος τον γενικευμένο ξεσηκωμό. Όμως πάντα σχεδόν συμβαίνει αυτό, οι λαοί να παίρνουν τους δρόμους σαν ο κόμπος φτάσει στο χτένι.
Η Αίγυπτος, μια χώρα με πολλές παραβιάσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ένας τόπος όπου επί δεκαετίες κυβερνούταν από δικτατορικά καθεστώτα, ζητά επισταμένως δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις και τιμωρία των υπευθύνων για τα σκάνδαλα και την διαφθορά. Ο λαός που βρίσκεται στους δρόμους αγνοεί την επέμβαση του στρατού και αξιώνει άμεσες αλλαγές με πρώτη την παραίτηση του προέδρου Μουμπάρακ. Η ευαίσθητη θέση της Αιγύπτου στην Μεσογειακή λεκάνη, η γειτνίαση με το Ισραήλ που έχει εκφράσει φόβους για μεταναστευτικό ρεύμα προς την χώρα, και ο κίνδυνος «ντόμινο» εξεγέρσεων σε Λιβύη και άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα, οδήγησαν τους Αμερικανούς σε εκκλήσεις για αποκατάσταση της τάξης που ουσιαστικά μεταφράζεται σε περιφρούρηση των συμφερόντων τους στην ευρύτερη περιοχή.
Οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αίγυπτο συνέβαλαν κατά πολύ στην γιγάντωση της τωρινής εξέγερσης. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για το 2010, στην Αίγυπτο οι αρχές παρείχαν, μεταξύ άλλων, μεγάλες εξουσίες την αστυνομία να συλλαμβάνει και να κρατά υπόπτους σε απομόνωση και σε συνθήκες οι οποίες συνιστούν βασανιστήρια ή άλλες μορφές κακομεταχείρισης και κατάχρησης. Την ίδια στιγμή, οι αιγυπτιακές δυνάμεις ασφαλείας πυροβολούσαν και σκότωναν αδιάκριτα μετανάστες που προσπαθούσαν να περάσουν στο Ισραήλ ή τους προωθούσαν σε άλλες χώρες, παρά τους κινδύνους για τα ανθρώπινα δικαιώματά τους που θα αντιμετώπιζαν εκεί.
Στο εσωτερικό της χώρας, από την άλλη, φτώχεια, διαφθορά ,ανεργία και οικονομική εξαθλίωση, συνέτειναν στην διεύρυνση του χάους και η γενικευμένη εξέγερση ήταν ζήτημα χρόνου. Έτσι φτάσαμε στο σήμερα με τους δεκάδες νεκρούς και τους χιλιάδες τραυματίες.
Το ίδιο συνέβη πάνω – κάτω και στην Τυνησία. Εκεί διαδηλωτές έφτασαν μάλιστα στο σημείο να αυτοκτονήσουν, διαμαρτυρόμενοι για την φτώχεια και την διαφθορά
Οι εξεγέρσεις σε Τυνησία και Αίγυπτο δείχνουν ότι σε τελευταία ανάλυση κανένας πολίτης δεν γίνεται βορά στις ορέξεις των εξουσιών. Κάποια στιγμή αντιδρά και μάλιστα δυναμικά.
Οι ταραχές προς το παρόν εστιάζονται στην Βόρεια Αφρική. Πόσες όμως ακόμη χώρες βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα, ειδικά σε μια Ήπειρο που μαστίζεται από πολλαπλά προβλήματα σχετιζόμενα με την διαφθορά, την ανεργία, την πείνα και τις κάθε λογής σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων; Ας όψονται οι Δυτικοί που εποφθαλμιούν την ανάμιξή τους στα εσωτερικά αυτών των χωρών. Ας μην επιχαίρουν όμως για την σχετική νηνεμία στο πάνω μέρος της Μεσογειακής λεκάνης. Γιατί όταν κάποια στιγμή το μεταναστευτικό ρεύμα θα πλημμυρίσει τις χώρες της Νότιας Ευρώπης, θα είναι πολύ αργά για συμβουλές και νουθεσίες. Γιατί ετούτη η ώρα ζυγώνει και φαίνεται πως έστω και αργά οι Ευρωπαίοι το έχουν αντιληφθεί. Ποτέ στην ιστορία, καμία χώρα της Αφρικανικής Ηπείρου δεν έμεινε ανέπαφη από εξεγέρσεις και επαναστάσεις. Το ένοιωσαν στο πετσί τους αυτό και οι Γάλλοι και οι Βέλγοι αλλά και όλοι όσοι αποπειράθηκαν να εξουσιάσουν στα όποια προτεκτοράτα τους. Οι λαοί της Αφρικής και ειδικά αυτοί στην Βόρεια πλευρά έχουν αποδείξει ιστορικά πως δεν ανέχονται παρεμβάσεις, κρατική βία, διαφθορά ή ανεργία. Κάποια στιγμή επιλέγουν να ξεσηκωθούν και μάλιστα με τον πλέον δυναμικό τρόπο. Το μόνο λοιπόν που κατορθώνουν οι εξουσίες εκεί, είναι απλά να επιβραδύνουν τον χρόνο της εξέγερσης, με δικτατορική διακυβέρνηση και θεαματικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Κάποια στιγμή όμως έρχεται το πλήρωμα του χρόνου. Και τότε, οι δρόμοι γεμίζουν ασφυκτικά από τους ξεσηκωμένους.
Στην Αίγυπτο και την Τυνησία μπορεί οι αντιδράσεις κάποια στιγμή να μετριαστούν, το μάθημα όμως έχει ήδη δοθεί. Και το εξεγερτικό ντόμινο πλανάται πάντα ως απειλή πάνω από τα κεφάλια των όποιων σχεδιαστών δικτατορικών καθεστώτων. Που συμφέρουν την Δύση προκειμένου να έχει το κεφάλι της ήσυχο. Προκειμένου ο κάθε Μπερλουσκόνι να διεξάγει ανενόχλητος τα ξέφρενα πάρτι του. Και οι όποιοι Μέρκελ ή Σαρκοζί να ανταγωνίζονται ελεύθερα για το ποιος θα έχει την πρωτοκαθεδρία στην ευρωζώνη αναφορικά με την παροχή βοήθειας στις ασθενέστερες οικονομικά χώρες. Με την Βόρεια Αφρική όμως σε γενικευμένο ξεσηκωμό, ουδείς μπορεί να κοιμάται ήσυχος.
