«Με έκπληξη διαπιστώσαμε την ύπαρξη ηλεκτρονικών δημοσιευμάτων – τις τελευταίες ημέρες στο διαδίκτυο – αναφορικά με την ονοματοδοσία δρόμων της πόλης των Χανίων με ονόματα Φιλελλήνων – Φιλοκρητών της εποχής της Τουρκοκρατίας.
Οι συντάκτες των εν λόγω ηλεκτρονικών δημοσιευμάτων, αγνοώντας ή μη γνωρίζοντας την Ιστορία της Κρήτης, προσπαθούν να παραπλανήσουν την κοινή γνώμη, αναφέροντας ψευδώς ότι δόθηκαν ονόματα τούρκων πασάδων σε δρόμους της πόλης μας, επιδιώκοντας έτσι να δημιουργήσουν λανθασμένες εντυπώσεις, που σίγουρα δεν ανάγονται στην ιστορία και δεν παρουσιάζουν τα γεγονότα στην πραγματική τους διάσταση.
Πιο συγκεκριμένα, ο Δήμος Χανίων, με την υπ. αρ. 654/2010 ομόφωνη απόφαση της προηγουμένης Δημοτικής Αρχής που λήφθηκε επί Δημαρχίας κ. Κ. Βιρβιδάκη, αποφάσισε όπως δοθούν τα ονόματα των Φιλελλήνων «Βέροβιτς Πασά» και «Φωτιάδη Πασά» σε τμήματα της παρόδου «Λεωνίδα Γεωργιάδη» στην περιοχή «Παχιανά», ενώ στην ανώνυμη οδό από την Εφέδρων Πολεμιστών έως και την οδό Στέφανου Μυλωνάκη, αποφασίσθηκε όπως δοθεί το όνομα του «Ρεουφ Πασά» επίσης Φιλέλληνα. Άξιο αναφοράς είναι ότι πρόκειται περί αποκατάστασης ονομασιών που υπήρχαν σε δρόμους των Χανίων παλαιότερα (πριν τη δεκαετία του 1930) και τα οποία είχαν αφαιρεθεί στο παρελθόν.
Οι παραπάνω Φιλέλληνες ήταν Γενικοί Διοικητές Κρήτης την εποχή της Τουρκοκρατίας, διακριθήκαν για τα φιλελληνικά και φιλοκρητικά αισθήματα τους και προσέφεραν σημαντικό έργο στα Χανιά και την Κρήτη γενικότερα. Ο φιλοκρητικός Ρεούφ π.χ. ήταν αυτός ο οποίος συνέβαλλε τα μέγιστα στην κατασκευή του Δημοτικού Κήπου τον οποίο έφτιαξε – και μάλιστα σύμφωνα με ευρωπαϊκά πρότυπα το 1870 – αλλά και επέβλεψε προσωπικά τη δενδροφύτευσή του φέρνοντας τα φυτά από το εξωτερικό. Άλλα έργα του ήταν το Ελληνικό Σχολείο (παλαιό Δημαρχείο), η αποξήρανση των αλυκών της Σουδας και η δημιουργία του συνοικισμού “Κατω Σουδα”. Διετέλεσε Γενικός Διοικητής Κρήτης (1871, 1873-74). Ο Φωτιάδης ήταν Φαναριώτης διπλωμάτης, διετέλεσε πρεσβευτής στην Αθήνα και Γενικός Διοικητής Κρήτης (1879 – 1885). Επί διοικήσεώς του η Κρήτη διοργανώθηκε πολιτικά, διοικητικά και δικαστικά, ενώ ο ίδιος βοήθησε τον απελευθερωτικό αγώνα των Κρητών. Τέλος ο Βέροβιτς ήταν Ορθόδοξος, καταγόταν από το Μαυροβούνιο, διετέλεσε Ηγεμόνας της Σάμου (1894) και Γενικός Διοικητής Κρήτης (1896 – 1897). Κατά την ολιγόμηνη διοίκησή του επέδειξε φιλοκρητικές διαθέσεις. Προασπίζοντας τους Κρήτες, δραπέτευσε από τα Χανιά μετά τις σφαγές του Ιανουαρίου 1897 για να μείνει το νησί χωρίς πολιτικό Διοικητή κατά την κατάληψη της Κρήτης από τον Ελληνικό στρατό. Καταδιώχθηκε από το σουλτάνο και διέφυγε στη Βενετία. Η μετέπειτα Κρητική Βουλή το 1901, επί Κρητικής Πολιτείας, τον τίμησε για τις υπηρεσίες του υπέρ της Κρήτης και του χορήγησε ισόβια σύνταξη.
Τα παραπάνω αποδεικνύονται από την έκδοση του Δήμου Χανίων «ΟΝΟΜΑΣΙΑΙ ΤΩΝ ΟΔΩΝ, ΠΛΑΤΕΙΩΝ Κ.Λ.Π. ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ ΧΑΝΙΑ» με συγγραφέα τον Νικόλαο Β. Τωμαδάκη, τότε Διευθυντή του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης (Τυπογραφείον Ελληνικών Επιστημών, Αθήνα, 1938).
Ας μην παρασύρονται λοιπόν διάφοροι τόσο εύκολα από τα υπερ-εθνικά συναισθήματά τους και ας αναδιφήσουν λίγο περισσότερο – και προ παντός αμερόληπτα – την τοπική ιστορία. Επιπλέον στοιχεία για τα παραπάνω μπορούν να αναζητηθούν στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Χανίων».
