Μετά από μεγάλη συζήτηση, συναντήσεις και αντεγκλήσεις μέσα στο καλοκαίρι… ψηφίστηκε ο νέος “Νόμος Πλαίσιο” για τα ελληνικά ανώτατα ιδρύματα. Ένας νόμος που από την αρχή του “εθνικού διαλόγου”, με τις “δέσμες ιδεών” που κατέθεσε η Υπουργός, είχε θετικές ιδέες, αλλά και επικίνδυνες προτάσεις που υπέκρυπταν αντιδραστικές (πολιτικά) και αντιφοιτητικές (“ταξικά”) προσεγγίσεις. 
Η πορεία και οι τελικές ρυθμίσεις έδειξαν…ότι πολλές καινοτομίες “φαγώθηκαν” από το ακαδημαϊκό κατεστημένο, ενώ οι επικίνδυνες προτάσεις πήραν πιο ακραία αντιδημοκρατική και αντικοινωνική μορφή.
Δυστυχώς, στην επικαιρότητα είχε επικρατήσει η συζήτηση για το “Συμβούλιο Διοίκησης” υπό το πρίσμα των αναγκών και της απώλειας εξουσίας των μελών ΔΕΠ! Απώλεια εξουσίας κυρίως στο επίπεδο της δομής των οργάνων, αλλά και εξαιτίας της αρχικά προωθούμενης κατάργησης του “τμήματος-γκέτο” ως βασικής διοικητικής μονάδας. Αντίθετα δεν έχει ακουστεί καθόλου η θέση των φοιτητών, τόσο σε ότι αφορά τη δημοκρατική και διαφανή λειτουργία των ιδρυμάτων (δομή και συγκρότηση οργάνων), όσο και για ακαδημαϊκά και κοινωνικά ζητήματα τα οποία τελικά είτε παραπέπονται στις “καλένδες”, είτε παραδίδονται στην “αυθεντία” των μελών ΔΕΠ.
Η ΠΑΣΠ ΑΕΙ Ηρακλείου, πιστεύει ότι η παθογένεια των Ανώτατων Ιδρυμάτων δεν ήταν η συμμετοχή των φοιτητών, μέσω των Συλλόγων τους, και με “πολιτική” αναλογία που προκύπτει από τις ετήσιες φοιτητικές εκλογές, αλλά οι υπερεξουσίες των μονομελών οργάνων (Πρύτανης, Κοσμήτορας, Πρόεδρος) και τα στεγανά στην λειτουργία των οικονομικών-τεχνικών υπηρεσιών, στις δομές που καθόριζαν την ερευνητική πολιτική των ιδρυμάτων και την συνεργασία τους με άλλους φορείς (ερευνητικούς, αυτοδιοικητικούς, κλπ).
Η Υπουργός Παιδείας αντί να “σπάσει” αυτά τα στεγανά, που άφησαν αλώβητα ή ενίσχυσαν άλλες μεταρρυθμίσεις, επέλεξε να καταργήσει τις ελάχιστες διαδικασίες δημοκρατικής λειτουργίας και κοινωνικής λογοδοσίας που υπήρχαν στα ιδρύματα (καθολική συμμετοχή καθηγητών/φοιτητών στις εκλογές οργάνων, σημαντικές αρμοδιότητες στα πολυμελή συλλογικά όργανα) ή έστω δημοκρατικής επίφασης (π.χ. η άνευ ουσίας και συνοπτική έγκριση των προϋπολογισμών/ισολογισμών των ΕΛΚΕ και των Εταιρειών Διαχείρισης και Αξιοποίησης Περιουσίας των ιδρυμάτων).
Στην ουσία με το Νόμο απαξιώνονται τα συλλογικά όργανα και ενισχύονται οι εξουσίες του Πρύτανη και του Κοσμήτορα! Δηλαδή έχουμε ένα μοντέλο συγκέντρωσης εξουσίων με λογική manager! Με θλίψη βλέπουμε και τις αντιδράσεις των Πρυτάνεων και των μελών ΔΕΠ! Οι “ελίτ” των ΑΕΙ-ΤΕΙ δεν αμφισβητούν αυτές τις υπερεξουσίες, και τη φιλοσοφία από την οποία πηγάζουν, αλλά αγωνίζονται για αλλαγές που θα διασφαλίσουν ότι κάποιος “δικός τους” (και όχι κάποιος που δεν θα ελέγχουν) θα καρπωθεί τα οφέλη από αυτή την αντιδημοκρατική μεταρρύθμιση.
Επίσης, πολλοί εξ αυτών “πανηγυρίζουν” για την μη συμμετοχή των φοιτητών στις εκλογικές διαδικασίες (ο χώρος της δεξιάς προτιμά τους φοιτητές στις εκλογές -εξαγορά- συμβολικά, αλλά όχι στα όργανα -καθημερινός έλεγχος/λογοδοσία), αλλά κυρίως για την μη συμμετοχή τους στα όργανα διοίκησης. Επί της ουσίας η μεταρρύθμιση αποκλείει τους φοιτητές από τα όργανα διοίκησης σε όλα τα επίπεδα. Τόσο μεγάλη είναι η αδιαφορία του Υπουργείου για τη συμμετοχή των φοιτητών που ακόμη και τα όργανα που ΕΙΣΗΓΟΥΝΤΑΙ ζητήματα σπουδών και φοιτητικής μέριμνας…καθίστανται προεραιτικά & συγκρουτούνται όταν & αν η “ακαδημαϊκή ελίτ” το επιλέξει! Έτσι από ένα δημόσιο και δημοκρατικό πανεπιστήμιο, (με προβλήματα), περνάμε σε ένα περαιτέρω αδιαφανές “ιδιωτικό” πανεπιστήμιο με “de facto” ιδιοκτήτες τους καθηγητές πρώτης βαθμίδας, και με “Πόντιο Πιλάτο” το ελληνικό δημόσιο…
Η ΠΑΣΠ ΑΕΙ Ηρακλείου θεωρεί ότι το Πανεπιστήμιο είναι ένας κοινωνικός και εκπαιδευτικός θεσμός, που στηρίζεται στην συνύπαρξη και την συνλειτουργία δυο μερών. Του μέρους που δίνει ζωή-σκοπό ύπαρξης, αξία και κοινωνική και οικονομική “χρηστικότητα” σε ένα ίδρυμα, δηλαδή τους φοιτητές και μελλοντικούς επιστήμονες-εργαζόμενους, και του μέρους που δίνει κύρος, περιεχόμενο και αναγνωρισιμότητα, δηλαδή τους καθηγητές και τους ερευνητές του. Άρα πρέπει να διοικείται από αυτούς, με στόχους και προτεραιότητες που θα τείθονται από κοινού!
Δυστυχώς, τα “κόμματα της συναίνεσης” βρίσκονται σε απόσταση από αυτές τις αντιλήψεις. Μάλιστα σε δηλώσεις της η Υπουργός ισχυρίστηκε ότι οι φοιτητικές παρατάξεις, δηλαδή οι πολιτικοί σχηματισμοί τους οποίους οργανώνονται και ψηφίζουν οι φοιτητές στα πλαίσια των Συλλόγων Φοιτητών, δεν πρέπει να έχουν λόγο στα Πανεπιστήμια. Μήπως η κ. Υπουργός στην ουσία ισχυρίζεται ότι τα πολιτικά κόμματα, δηλαδή οι σχηματισμοί στους οποίους οργανώνονται και ψηφίζουν οι πολίτες, δεν πρέπει να έχουν λόγο στη διοίκηση μιας χώρας? Μήπως η κ. Υπουργός ισχυρίζεται ότι πρέπει να καταργηθεί η “αντιπροσωπευτική δημοκρατία” δια της καθολικής ψηφοφορίας, και να θεσμοθετηθεί η άμεση?
Δυστυχώς, η απάντηση είναι ΟΧΙ. Γιατί αν πίστευε κάτι τέτοιο θα διατηρούσε σταθερή την συμμετοχή των φοιτητών στα όργανα και θα διαφοροποιούσε τον τρόπο εκλογής τους. Αντίθετα η Υπουργός καθιστά τη συμμετοχή των φοιτητών συμβολική και θεσμοθετεί ένα σύστημα “ενισχυμένης αναλογικής” που στην ουσία επιτρέπει μόνο στη πρώτη (σχετικώς πλειοψηφούσα) “ομάδα” να εκπροσωπείται με έναν φοιτητή στα όργανα των ιδρυμάτων. Στην ουσία η Υπουργός θεμελιώνει την “συμβολική δημοκρατία”.
Η ΠΑΣΠ ΑΕΙ Ηρακλείου καλεί τον σώφρονα πολιτικό κόσμο να δώσει την μάχη για την ουσιαστική συμμετοχή των φοιτητών-νέων εργαζομένων/επισημόνων στη διαμόρφωση των σπουδών τους, της καθημερινότητας τους και της κατεύθυνσης της ελληνικής ανώτατης εκπαίδευσης. Παράλληλα, καλούμε όσους πιστεύουν σε μια ουσιαστική μεταρρύθμιση να συμπαραταχτούν μαζί μας σε μια σύγκρουση με το πραγματικό κατεστημένο που έχει οδηγήσει τα ανώτατα ιδρύματα σε παρακμή! Το ακαδημαϊκό κατεστημένο των (μόνιμων) μελών ΔΕΠ που συγκροτούν “άβατο” και έχουν το ακαταλόγιστο ακόμα και έναντι της δικαιοσύνης! Πολλά μέλη ΔΕΠ, ειδικά της πρώτης βαθμίδας, ρέπουν προς τον κομματισμό μια και έχουν ποικίλες εξωπανεπιστημιακές (πελατειακές) εξαρτήσεις. Αποτελούν μέλη επιστημονικών επιτροπών, διοικητικών συμβουλίων φορέων-οργανισμών και συμβούλους υπουργών, πρωθυπουργών και μεγάλων επιχειρήσεων…Αυτοί εισάγουν τον “κομματισμό” και τα ιδιωτικά συμφέροντα. Αυτοί “συνωστίζονται” στα πολιτικά γραφεία για να πάρουν το “χρίσμα”…ώστε στη συνέχεια να δελεάσουν παρατάξεις και φοιτητές… (ή μήπως οι πολιτικοί σηκώνουν πρώτοι το τηλέφωνο?)
Αν τα “κόμματα της συναίνεσης” ήθελαν να καταργήσουν τον κομματισμό θα έπρεπε να φέρουν διατάξεις που θα απαγορεύουν σε μέλη ΔΕΠ που έχουν ή θέλουν να ασκήσουν καθήκοντα διοίκησης σε ιδρύματα να μετέχουν σε κρατικά όργανα (επιστημονικές επιτροπές, συμβούλια, κλπ) κάποια χρόνια πριν και μετά την άσκηση των διοικητικών καθηκόντων τους ή να απαγορεύουν σε μέλη ΔΕΠ να κατέρχονται σε εθνικά και αυτοδιοικητικά ψηφοδέλτια για εύλογο διάστημα μετά/πριν την ανάληψη τους.
Αν ήθελαν να φέρουν τη χρηστή διαχείριση θα έπρεπε να κάνουν παρεμβάσεις στον τρόπο που γίνεται η ανάθεση και η διαχείριση ερευνητικών προγραμμάτων και κονδυλίων, στον τρόπο με τον οποίο συνεργάζονται μέλη ΔΕΠ και Τμήματα με ερευνητικά κέντρα και ινστιτούτα (όπου συνήθως οι ακαδημαϊκές λειτουργίες υποτάσσονται σε ερευνητικές προτεραιότητες με επίκεντρο την αναζήτηση πόρων, όπου “Γιάννης κερνά και Γιάννης πίνει”). Παρόμοιες παρεμβάσεις έπρεπε να γίνουν στον τρόπο που αναθέτονται τα δημόσια έργα (μέσα από τα αμαρτωλά Τεχνικά Συμβούλια-τεχνικές υπηρεσείες) και γίνονται οι προμήθειες και οι διαγωνισμοί σίτισης, στέγασης, κλπ.
Αν ήθελαν να εξαλείψει την συναλλαγή καθηγητών-φοιτητών και την “άγρα ψήφων” θα έπρεπε να επιβάλουν ρυθμίσεις για την αντικειμενική εισαγωγή και την δημοσιότητα (σε κριτήρια, αξιολόγηση, και αναλυτικά αποτελέσματα) στα μεταπτυχιακά πρόγραμματα και τον περιορισμό της “παντοδυναμίας” των συστατικών επιστολών (κηρίαρχο μέσο εκμαυλισμού!)
Δυστυχώς όμως οι “πολιτικές ελίτ” δεν επιδιώκουν αυτό! Επιδιώκουν ανώτατα ιδρύματα που αν “αποτύχουν” θα ρίξουν το φταίξιμο στα μέλη ΔΕΠ και στην δική τους αδυναμία να αυτοδιοικηθούν αποδοτικά! Έτσι μέσα από την απαξίωση που θα φέρουν οι σπαρασσώμενες ακαδημαϊκές φατρίες, θα γίνει πιο εύκολο και αποδεκτό να διακοπεί η δημόσια χρηματοδότηση. Η διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος θέλει κόπο, χρήμα, υπηρεσείες/προσωπικό και πολιτική ηγεσία με όραμα και αξίες. Αντίθετα ο νόμος του κέρδους και το ιδιωτικό συμφέρον (στον οποίο μπορούν να συντονιστούν πιο εύκολα και ανώδυνα πολλά μέλη ΔΕΠ) δεν θέλει τίποτα…είναι νομοτέλεια, κατά τον φιλελευθερισμό!
Η ΠΑΣΠ ΑΕΙ Ηρακλείου δεν αποδέχεται τις ρυθμίσεις που αφορούν τη φοιτητική συμμετοχή και θεωρεί δημοκρατικό πισωγύρισμα τις ρυθμίσεις το Άσυλο. Σε κάθε περίπτωση θα επιδιώξουμε την ανατροπή των αντιδραστικών και αντιφοιτητικών του ρυθμίσεων, στα πλαίσια ενός μακρύ αγώνα του ενιαίου φοιτητικού κινήματος! Άλλωστε, μέσα από τέτοιους αγώνες θεσμοθετήθηκε και ο Νόμος της “Αλλαγής” -ο Νόμος Πλαίσιο του 1982! Ως ΠΑΣΠ ΑΕΙ Ηρακλείου προτείνουμε:
- Προετοιμασία των Συλλόγων Φοιτητών, με ουσιαστική ενημέρωση για τις διατάξεις του νέου Νόμου, ώστε να οργανωθούν δυναμικές κινητοποιήσεις για την ανατροπή του. Αυτές πρέπει να γίνουν έτσι ώστε ΠΡΩΤΑ να διασφαλιστεί η ολοκλήρωση της εξεταστικής που τρέχει.
- Απόφαση των Σ.Φ. για άμεση ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ της ΕΦΕΕ, μέσω Καταστατικού Πανσπουδαστικού Συνεδρίου, που πρέπει να ολοκληρωθει μέχρι το Νοέμβριο, ώστε να υπάρχει κεντρικό θεσμικό όργανο που να εκφράζει το φοιτητικό κίνημα.
- Καλούμε τα μέλη ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Κρήτης σε διάλογο, με Σ.Φ. και παρατάξεις, για την επιλογή των κατάλληλων κινήσεων που θα αποτρέπουν την εφαρμογή του Νόμου και θα διασφαλίζουν τα δημοκρατίκα, ακαδημαϊκά και κοινωνικά κεκτημένα της ακαδημαϊκής κοινότητας.
ΠΑΣΠ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΟΥΜΕΝΟ – ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ – ΔΙΑΦΑΝΕΣ – ΣΥΓΧΡΟΝΟ – ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
