Το Σάββατο 21 Μαρτίου 2009 πραγματοποιήθηκε στα Χανιά, στην αίθουσα «Σταύρος Σ. R ( Νιάρχος» του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» η τελετή . απονομής βραβείων του Ζ’ Πανελλήνιου Μαθητικού Διαγωνισμού Δοκιμίου για τον Eλευθέριο Βενιζέλο, καθώς και αναγόρευση των εταίρων του Ιδρύματος. Μαθητές από όλη την Ελλάδα έλαβαν και φέτος μέρος στον διαγωνισμό που προκηρύχθηκε για έβδομη συνεχή χρονιά από το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», με θέμα “Ποιο είναι, κατά τη γνώμη σας, το σημαντικότερο έργο του Ελευθερίου Βενιζέλου (στον τομέα της ελληνικής εσωτερικής πολιτικής). Αιτιολογήστε την επιλογή σας» και τελούσε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων.
Όπως ανάφερε ο Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος, Νικόλαος Παπαδάκης «Η θεσμοθέτηση των βραβείων αυτών εμπίπτει στους εκπαιδευτικούς σκοπούς του Ιδρύματος και έχει ως στόχο να αναγνωρίσει και να ενισχύσει τη δημιουργική δραστηριότητα των νέων παιδιών στο χώρο της ιστoρίας. Η απονομή δε των βραβείων αποβλέπει στην επιβράβευση μιας συνεπούς προσπάθειας για την προαγωγή των Βενιζελικών σπουδών στο χώρο της παιδείας.»
Συμπλήρωσε επίσης ότι η συμμετοχή των μαθητών της Γ Γυμνασίου ήταν και εφέτος μεγάλη, με τα περισσότερα γραπτά να διακρίνονται από λεκτική αρτιότητα και ωριμότητα, συνδυάζοντας πρωτοτυπία ιδεών και ικανότητα οργάνωσης και σκέψης.
Χορηγοί των βραβείων και της εκδήλωσης ήταν και εφέτος οι μεγάλοι ευεργέτες του Ιδρύματος, Εμμανουήλ Εμμ. Μιχαηλάκης και Δαμασκηνή Εμμ. Μιχαηλάκη επιθυμώντας με τον τρόπο αυτό να τιμήσουν την μνήμη του πατέρα τους Εμμανουήλ που ήταν απότακτος αξιωματικός του κινήματος του 1935. Ο Εμμανουήλ Μιχαηλάκης και η Δαμασκηνή Μιχαηλάκη στηρίζουν επί μακρόν το Ίδρυμα δείχνοντας ιδιαίτερη ευαισθησία σε ό,τι αφορά τις εκπαιδευτικές δραστηριότητές του, επιχορηγώντας εκδόσεις, βραβεία στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και λοιπές δραστηριότητες.
Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης αναγορεύτηκαν εταίροι του Ιδρύματος οι: Ένωση Κρητών Νέας Φιλαδέλφειας & Νέας Χαλκηδόνας, Πολιτιστικός Σύλλογος Κρητών Σύρου, Ιωάννης Δασκαλάκης, Γεώργιος Θεοδωράκης, Αντώνης Μαρκουλής, Ιερεύς Εμμανουήλ Μπιτζανάκης και Εμμανουήλ Τριποδάκης για την προσφορά τους στην ιστορική μνήμη τoυ Ελευθερίου Βενιζέλου και στο Ίδρυμα.
Η εκδήλωση περιλάμβανε επίσης τραγούδια για τον Ελευθέριο Βενιζέλο από την Ομάδα Παραδοσιακής Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Αξίζει να σημειωθεί, ότι τα μέλη της Ομάδας Παραδοσιακής Μουσικής ταξίδεψαν από την Αθήνα δωρεάν, χάρη στην ευγενική χορηγία της ΑΝΕΚ. Η κυβέρνηση όρισε εκπρόσωπό της τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σωτήρη Χατζηγάκη.
Ομιλητής: Νικόλαος Εμμ. Παπαδάκης, Γενικός Διευθυντής Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» Το Εθνικό Ίδρυμα «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος έχει ως σκοπό την έρευνα και μελέτη της ζωής του έργου και της εποχής του Ελευθερίου Βενιζέλου. Στα πλαίσια αυτά αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία στο εκπαιδευτικό έργο του Ιδρύματος, έργο στο οποίο ασφαλώς εντάσσεται και η κατ’ έτος προκήρυξη του Πανελλήνιου Μαθητικού Διαγωνισμού Δοκιμίου. Εφέτος το θέμα ήταν Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας, το σημαντικότερο έργο του Ελευθερίου Βενιζέλου (στον τομέα της ελληνικής εσωτερικής πολιτικής).Αιτιολογήστε την επιλογή σας”.
Στο διαγωνισμό αυτό ο οποίος προκηρύχθηκε από το Ίδρυμά μας τον περασμένο Οκτώβριο, και είναι ο έβδομος κατά σειρά, και τελούσε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας η συμμετοχή από όλη την Ελλάδα μαθητών της Γ’ τάξεως των Γυμνασίων της χώρας ήταν εντυπωσιακή. Τα περισσότερα από τα γραπτά διακρίνονται από λεκτική αρτιότητα και ωριμότητα και συνδυάζουν πρωτοτυπία ιδεών και ικανότητα οργάνωσης της σκέψης. Το πρώτο βραβείο έλαβε ο Κωνσταντίνος Μαντζιβής από το Γυμνάσιο Επιταλίου του Νομού Ηλείας, το δεύτερο η Νικολέτα Σπυριδάκη από το 2ο Γυμνάσιο Σητείας και το τρίτο ο Θεόδωρος Τσομίδης, από τη Γερμανική Σχολή Θεσσαλονίκης. Τα βραβεία συνοδεύονται από χρηματικά ποσά, 1500€, 900€ και 600€ αντίστοιχα.
Χορηγοί των βραβείων και της εκδήλωσης είναι και εφέτος οι μεγάλοι ευεργέτες του Ιδρύματος, Εμμανουήλ Μιχαηλάκης του Εμμ. και Δαμασκηνή Μιχαηλάκη του Εμμανουήλ, επιθυμώντας έτσι να τιμήσουν την μνήμη του πατέρα τους Εμμανουήλ που ήταν απότακτος αξιωματικός του κινήματος του 1935. Η θεσμοθέτηση των βραβείων αυτών εμπίπτει στους εκπαιδευτικούς σκοπούς του Ιδρύματος και έχει ως στόχο να αναγνωρίσει και να ενισχύσει τη δημιουργική δραστηριότητα των νέων παιδιών στο χώρο της ιστορίας. Η απονομή δε των βραβείων αποβλέπει στην επιβράβευση μιας συνεπούς προσπάθειας για την προαγωγή των Βενιζελικών σπουδών στο χώρο της παιδείας.
Στο σημείο αυτό επιθυμώ να ευχαριστήσω την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, την κυρία Στέλλα Αλιγιζάκη, Φιλόλογο – Ιστορικό, τον κ. Μάνο Περάκη, Ιστορικό – Διδάκτορα Νεότερης ιστορίας Πανεπιστημίου Κρήτης, την κυρία Αργυρώ Βοτσάκη, ιστορικό, καθώς και την Επιστημονική Σύμβουλο του Ιδρύμστος, κυρία Ελένη Γαρδίκα – Κατσιοδάκη, που είχαν την φροντίδα της διόρθωσης των γραπτών.
Κυρίες και Κύριοι,
Με την προκήρυξη των διαγωνισμών αυτών το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» συνεχίζει την προσπάθεια για την εισαγωγή του κεφαλαίου “Βενιζέλος” στα σχολεία όλης της χώρας και ευρύτερα στον εκπαιδευτικό χώρο. Στο πλαίσιο αυτό το Ίδρυμά μας σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας προέβη στην Β’ έκδοση του εκπαιδευτικού φακέλου «Ελευθέριος Βενιζέλος. Στα βήματά του … » για τους μαθητές της ΣΤ’ τάξης του Δημοτικού. Η έκδοση αυτή στοχεύει στην ανάδειξη του βίου και της πολιτικής διαδρομής του Βενιζέλου σε συσχετισμό με τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες της εποχής, καθώς και στη σύνδεση των στοιχείων αυτών με τα ιστορικά γεγονότα σε πανελλήνιο ή πανευρωπαϊκό επίπεδο την αντίστοιχη χρονική περίοδο. Ακόμα, σε ένα μήνα, αναμένεται να ολοκληρωθεί η έκδοση του εκπαιδευτικού εγχειριδίου με αντικείμενο τον Ελευθέριο Βενιζέλο και την εποχή του, για την Γ’ Γυμνασίου. Το εγχειρίδιο αυτό, που θα είναι πάλι κοινή έκδοση του ΥΠ.Ε.Π.Θ. και του Ιδρύματος, δε θα έχει την ίδια ύλη με το σχολικό βιβλίο αλλά θα εμβαθύνει στην ελληνική ιστορία της περιόδου του β’ μισού του 190υ αιώνα και του α’ μισού του 200ύ με ιδιαίτερη αναφορά στο ρόλο του Βενιζέλου, ενώ θα περιλαμβάνει και πλούσια εικονογράφηση. Επιπλέον, για πρώτη φορά εφαρμόζονται φέτος από το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» στην οικία του Ελευθερίου Βενιζέλου στη Χαλέπα εκπαιδευτικά προγράμματα για τους μαθητές των Νηπιαγωγείων και των Δημοτικών Σχολείων.
Μέσω των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» που έχει σχεδιάσει και πραγματοποιεί η Μουσειοπαδαγωγός Ρία Μαρκουλάκη, δίδεται η ευκαιρία στα παιδιά να ερευνήσουν, να συνεργαστούν, να φανταστούν, να δημιουργήσουν, να μάθουν τον τρόπο να μαθαίνουν μέσα από τα εκθέματα, τα έργα τέχνης, τα μνημεία. Οι μαθητές που συμμετέχουν με τρόπο βιωματικό, μέσα από εκπαιδευτικές δραστηριότητες, που προκαλούν το ενδιαφέρον τους, ανακαλύπτουν πληροφορίες για τη ζωή, το έργο, τη δράση, το σπίτι του Ελευθερίου Βενιζέλου και θα έρθουν σε επαφή με σημαντικές στιγμές της Ελληνικής ιστορίας.
Σε συνεργασία δε με τους δήμους των ιστορικών τόπων που έχει συνδεθεί μαζί τους ο ελευθέριος Βενιζέλος πραγματοποιήθηκαν ανάλογα εκπαιδευτικά προγράμματα σχετικά με την επανάσταση του Ακρωτηρίου και την επανάσταση του θερίσου στις εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν με αφορμή τις επετείους των εν λόγω επαναστάσεων. Από τον Οκτώβριο του 2001 λειτουργεί η ιστοσελίδα του Ιδρύματος στο διαδίκτυο: http://www.νenίzelos-foundatίon.gr. Η ιστοσελίδα έχει μεταφρασθεί Αγγλικά, ενώ σύντομα θα γίνει και στα γαλλικά. Μέσω της ιστοσελίδας οι “επισκέπτες” έχουν τη δυνατότητα να ενημερώνονται τόσο για την οργάνωση και τον τρόπο λειτουργίας του Ιδρύματος όσο και για τις δραστηριότητές του, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η συγκρότηση αρχείου, η σύσταση εξειδικευμένης βιβλιοθήκης, η κατάρτιση βιβλιογραφίας για τον Ελευθέριο Βενιζέλο και την εποχή του.
Η ιστοσελίδα εμπλουτίζεται συνεχώς με νέα κείμενα, την επιμέλεια των οποίων έχουν οι συνεργάτες του Ιδρύματος. Τα κείμενα αυτά προσφέρονται για άντληση ιστορικών στοιχείων σχετικά με τον ελευθέριο Βενιζέλο, την προσωπική του ζωή, την πολιτική του πορεία, τη δράση του και την ιστορία της νεώτερης Ελλάδας (επισκεψιμότητα).
Ακόμη στα πλαίσια του εκπαιδευτικού του έργου το Ίδρυμα προχωρεί στην έκδοση σύντομων ιστορικών πραγματειών και DVD, που ορισμένά από αυτά διατίθενται δωρεάν στα σχολεία. Φυσικά δεν θα αναφερθώ στις επισκέψεις των σχολείων στο Ίδρυμα ούτε σε άλλες συναφείς δραστηριότητες. θα τονίσω μια άλλη διάσταση του εκπαιδευτικού έργου του Ιδρύματος στην οποία αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία. Στα πανελλήνια ή και διεθνή επιστημονικά συνέδρια που σε συνεργασία με ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, επιχειρούν τη θεματική προσέγγιση του έργου του Βενιζέλου, και που έδωσαν νέα πνοή στην επιστημονική έρευνα και ανέδειξαν άγνωστες πλευρές της προσφοράς του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Επίσης θα τονίσω τη συμμετοχή του Ιδρύματος στο Ε.Π. «Κοινωνία της Πληροφορίας», γεγονός που ενδυναμώνει τον τομέα διαχείρισης και διάδοσης της πληροφορίας, στον οποίο το Ίδρυμα δίνει μεγάλη βαρύτητα. Μέσω της επιστημονικής τεκμηρίωσης και ψηφιοποίησης του «Αρχείου Ελευθερίου Βενιζέλου» έχει ήδη δημιουργηθεί και συνεχώς εμπλουτίζεται αυτή τη στιγμή η σημαντικότερη βάση δεδομένων για τον μεγάλο πολmκό και την ιστορία της εποχής κατά την οποία έδρασε, γεγονός που συμβάλει τα μέγιστα στην έρευνα και την εκπαίδευση. Μέσω των σύγχρονων τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται (Παγκόσμιος Ιστός, DVD, CD-ROM) η πρόσβαση προς την πληροφορία, και κατ’ επέκταση στη γνώση διαδίδεται σε κάθε ενδιαφερόμενο.
Η βάση δεδομένων αποτελείται από υλικό πολύ μεγάλης ιστορικής σημασίας της περιόδου 1880-1936 -με 35.893 τεκμήρια- που περιλαμβάνει έγγραφα (αυτόγραφα του Βενιζέλου, κυβερνητικών υπηρεσιών, συνεργατών κλπ), φωτογραφικό υλικό, χάρτες και λιθογραφίες της εποχής, ενώ αναφέρεται σε σημαντικές πτυχές του έργου, της ζωής και της εποχής του μεγάλου Έλληνα πολιτικού.
Η καινοτομία αυτή είναι πανελλήνιας και διεθνούς σημασίας -καθώς για την υλοποίηση του έργου έχουν χρησιμοποιηθεί διεθνή πρότυπα – και το τελικό αποτέλεσμα της πολύ μεγάλης αυτής εργασίας πρόκειται να είναι σύντομα πλήρως διαθέσιμο στο ερευνητικό και εκπαιδευτικό κοινό, αλλά και σε οποιονδήποτε φορέα ή μεμονωμένο αναγνώστη επιθυμεί να το ερευνήσει. Με δύο λόγια, αποτέλεσμα της σπουδαίας αυτής εργασίας είναι η πλήρης προβολή της ψηφιακής εικόνας του Ελευθερίου Βενιζέλου και της ιστορίας του 1900 και 2000 αιώνα.
Κυρίες και Κύριοι,
Ένας από τους λόγους για τους οποίους συστήθηκε το Ίδρυμα είναι η διαφύλαξη της ιστορικής μνήμης του Ελευθερίου Βενιζέλου και η μεταλαμπάδευση στις νεώτερες γενιές της βαριάς κληρονομιάς του. Υπό την έννοια αυτή, ο εκπαιδευτικός ρόλος του Ιδρύματος αποτελεί τον κυριότερο στόχο του.
