Καταπέλτης για την Ελλάδα η νέα έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για την αστυνομική αυθαιρεσία στα γεγονότα από την δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπολου και μετά. Η έκθεση έχει ήδη δοθεί στον υπουργό Εσωτερικών, Προκόπη Παυλόπουλο. Οι κατηγορίες για την χρήση υπερβολικής βίας από τις αστυνομικές δυνάμεις. Δυσκολεύουν τα πράγματα για την Ελλάδα εις ότι αφορά την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αφορμή, ή νέα έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας που είδε το φως της δημοσιότητας πριν από λίγες ημέρες και που αφορά τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των πολιτών στις τελευταίες κινητοποιήσεις του περασμένου Δεκέμβρη που ακολούθησαν το θάνατο του 15χρονου Αλέξη Γρηγορόπουλου.
Του Φίλιππου Ζάχαρη
Επανειλημμένες παραβιάσεις από την αστυνομία
«Για πολλοστή φορά, αστυνομικοί στην Ελλάδα κατηγορούνται για χρήση υπερβολικής βίας εναντίον διαδηλωτών ή για στέρηση των δικαιωμάτων κρατουμένων. Η απόκριση της αστυνομίας στην πρόσφατη αναταραχή αποτελεί την κορύφωση ενός εδραιωμένου μοτίβου σοβαρών παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων από μέλη των σωμάτων ασφαλείας», επισήμανε η Νίκολα Ντάκγουερθ, Διευθύντρια του Προγράμματος Έρευνας και Δράσης της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία. Η οργάνωση έχει θέσει υπόψη του Υπουργού Εσωτερικών Προκόπη Παυλόπουλου έναν αριθμό υποθέσεων από το Δεκέμβριο 2008 και τον Ιανουάριο 2009, στις οποίες, όπως υποστηρίζεται, αστυνομικοί συνέλαβαν αυθαίρετα, κακομεταχειρίστηκαν και έθεσαν υπό κράτηση ειρηνικούς διαδηλωτές, ενώ εμπόδισαν κρατουμένους, ανάμεσά τους και ανήλικους, να επικοινωνήσουν αμέσως με τους δικηγόρους τους.
Η οργάνωση θεωρεί ότι αυτά τα πρόσφατα περιστατικά θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως επίκαιρος καταλύτης ώστε η κυβέρνηση να συστήσει διερευνητική επιτροπή με ευρεία εντολή. Μια τέτοια επιτροπή θα ερευνούσε όχι μόνο αυτά τα κρούσματα, αλλά επίσης θεσμικά ζητήματα, μεταξύ των οποίων την εκπαίδευση των αστυνομικών στη χρήση βίας και πυροβόλων όπλων, και την εφαρμογή άλλων εγγυήσεων κατά των βασανιστηρίων και της κακομεταχείρισης, περιλαμβανομένης της πρόσβασης σε δικηγόρους και συγγενείς για όσους κρατούνται ή συλλαμβάνονται. Η Διεθνής Αμνηστία άσκησε συνολική κριτική, αναλύοντας την υπόθεση της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου, σε μια πραγματικά μακροσκελή έκθεση που, όπως είπαμε, δημοσιοποιήθηκε πριν από λίγες ημέρες.
Συλλήψεις και απελάσεις αλλοδαπών
Παράλληλα με την κατάθεση περιστατικών κακοποίησης συλληφθέντων, και την αναφορά και καταμέτρηση των περιστατικών αυτών, η οργάνωση εξεφρασε ανησυχία για τη σωρεία ισχυρισμών για υπερβολική χρήση βίας από αστυνομικούς εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών και για κακομεταχείριση αυτών, που επιβεβαιώθηκαν από εικόνες που εμφανίστηκαν στα διεθνή και εθνικά μέσα ενημέρωσης. Πέρα όμως από τις κακοποιήσεις Ελλήνων διαδηλωτών στις κινητοποιήσεις του Δεκέμβρη, η οργάνωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αναφέρθηκε και στις συλλήψεις και απελάσεις αλλοδαπών κατά την διάρκεια των διαδηλώσεων.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες που παρείχε στη Διεθνή Αμνηστία το Υπουργείο Εσωτερικών και Δημόσιας Τάξης στις 27 Ιανουαρίου 2009, 130 αλλοδαποί συνελήφθησαν μεταξύ 6 και 17 Δεκεμβρίου 2008 σε όλη την Ελλάδα στο πλαίσιο των ταραχών και τουλάχιστον μερικοί από αυτούς απελάθηκαν από τη χώρα με διαταγές διοικητικής απέλασης. Η Διεθνής Αμνηστία εξέφρασε την ανησυχία της ότι μερικοί από τους απελαθέντες ενδέχεται να ήταν αιτούντες άσυλο, και ότι μερικοί άνθρωποι ενδέχεται να επιστράφηκαν δια της βίας σε μέρη όπου διέτρεχαν κίνδυνο βασανιστηρίων ή άλλης μορφής κακομεταχείρισης, κατά παραβίαση της αρχής της μη επαναπροώθησης (non-refoulement).
Κράτηση και κακομεταχείριση παιδιών
Τέλος, η οργάνωση αναφέρθηκε και στις συλλήψεις παιδιών, που τέθηκαν υπό κράτηση στη Λάρισα στις 8 Δεκεμβρίου 2008. Αναφέρθηκε ότι μερικά παιδιά υποβλήθηκαν σε κακομεταχείριση, ότι τα δικαιώματα τους δεν έγιναν σεβαστά, ότι στερήθηκαν άμεση νομική συμπαράσταση, και ότι απαγγέλθηκαν εναντίον τους κατηγορίες που φέρονται ως αυθαίρετες. Η Διεθνής Αμνηστία εξέφρασε ιδιαίτερη ανησυχία για τις αναφερόμενες παραβιάσεις των δικαιωμάτων των 17 παιδιών που συνελήφθησαν. Δικηγόροι των παιδιών ανέφεραν στην οργάνωση ότι κατά την ολονύκτια κράτησή τους, δεν επιτράπηκε στα παιδιά να επικοινωνήσουν με τις οικογένειες ή τους δικηγόρους τους. Επιπλέον, οι αστυνομικές αρχές αρνήθηκαν να παράσχουν πληροφορίες σε απάντηση των επανειλημμένων ερωτημάτων των γονέων, αν τα παιδιά τους είχαν όντως συλληφθεί και σε ποιο αστυνομικό τμήμα κρατούνταν. Οι αναφορές ισχυρίζονταν επίσης ότι τα παιδιά κρατήθηκαν μαζί με ενήλικες.
Συμπέρασμα
Δυσκολεύουν λοιπόν τα πράγματα για την κυβέρνηση εις ότι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και την προστασία των πολιτών απέναντι στην αστυνομική αυθαιρεσί. Η έκεθση έρχεται μάλιστα σε μια εποχή όπου ανακοινώνονται αυστηρότερα μέτρα αστυνόμευσης.. Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας είναι καταπέλτης για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα από την αστυνομία. Η οργάνωση με λύπη σημειώνει ότι ο φόνος του Αλέξη Γρηγορόπουλου και οι φερόμενες ως παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο της αστυνόμευσης των διαδηλώσεων αποτελούν το αποκορύφωμα ενός μοτίβου σοβαρών παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων από μέλη των σωμάτων ασφαλείας, που περιλαμβάνει υπερβολική χρήση βίας, βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης, και κακή χρήση πυροβόλων όπλων.
Ως αποτέλεσμα της έρευνάς της για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από μέλη των σωμάτων ασφαλείας κατά την τελευταία δεκαετία, η Διεθνής Αμνηστία καλεί σταθερά τις αρχές να διερευνήσουν με ανεξάρτητο και αποτελεσματικό τρόπο όλους τους ισχυρισμούς για τέτοιες παραβιάσεις. Η Διεθνής Αμνηστία εκφράζει τη λύπη της για το ότι η σύστασηαυτή καθώς και άλλες φαίνεται να μην εφαρμόστηκαν. Αντιθέτως, περισσότερα από έξι χρόνια μετά την έκδοση κοινής έκθεσης της Διεθνούς Αμνηστίας και της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ελσίνκι το 2002 για την ατιμωρησία και την κακή χρήση πυροβόλων όπλων από μέλη των σωμάτων ασφαλείας, φαίνεται να αυξάνονται οι ισχυρισμοί για βασανιστήρια ή άλλες μορφές κακομεταχείρισης από αστυνομικούς στην Ελλάδα. Επιπλέον, από την έκδοση εκείνης της έκθεσης μέχρι σήμερα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει κρίνει σε αρκετές περιπτώσεις ότι η Ελλάδα παραβίασε τα Άρθρα 2 (δικαίωμα στη ζωή) και 3(απαγόρευση βασανιστηρίων ή απάνθρωπης μεταχείρισης ή τιμωρίας) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα δικαιώματα του ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
