«Καλύτερα να χρειάζεται γυαλιά ηλίου ο άλλος για να σε κοιτάξει, παρά να σε πατάει μαζί με τη λάσπη ή το χώμα ή να σκοντάφτει πάνω σου γιατί δε σε βλέπει, κι ακόμη – ακόμη, γιατί όχι, να σε βλέπει για εμπόδιο»!
(Ν-Α. Παπουλάκας)
Γράφει ο αρχιμανδρίτης ΙΓΝΑΤΙΟΣ Θ. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ, Θεολόγος – τ. Λυκειάρχης – Ακαδημαϊκός
Στα παραπάνω λόγια, άρθρου της Ν-Α. Παπουλάκου, σταμάτησα για να στοχαστώ περισσότερο, και μάλιστα μέσα στην πεζή καθημερινότητα, να σκοντάφτει ο ένας πάνω στον και να λείπει η μεγάλη καρδιά που χωράει όλους και όλα και που μου θύμισαν τα θεόπνευστα και θεοσωτήρια λόγια του αποστόλου Παύλου «η αγάπη πάντα στέγει» (Α’ Κορινθ. 13,7).
Το πρώτο περιέχει και αρκετή μοναξιά, κι αυτό μας δυσκολεύει. Το δεύτερο μας δίνει την ψευδαίσθηση ότι μας πρόσεξαν. Έτσι πορευόμαστε, μα ό,τι και νάμαστε, ερχόμαστε σ’ αυτό τον κόσμο για να προσπαθήσομε να γίνομε καλλίτεροι. Για να φανούμε πιο χρήσιμοι στον πλησίον μας. Άλλωστε, αθάνατοι μένουν όσοι πράττουν και αφήνουν έργο πίσω τους.
Από μικρά μας μεγαλώνουν μιλώντας μας διαρκώς για έναν και μοναδικό «προορισμό» να μάθομε γράμματα, να μεγαλώσομε γρήγορα, να παντρευτούμε, να κάνομε παιδιά, προκοπή για να ολοκληρώσομε τον «προορισμό» μας… Δηλαδή να αφήσομε πίσω μας παιδιά και περιουσία!
Ποτέ δεν μας μίλησαν για τον τρόπο που θα δουλέψομε για να αποκτήσομε την «γνω΄ση», για να γίνομε καλύτεροι και να ζήσομε καλύτερα. Άλλο γνώσεις, και άλλο γνώση.
Η γνώσις αποκτάται με πρωταγωνιστές εμάς τους ίδιους.
Είναι απόρροια έρευνας, σκέψεως, μελέτης, προσπάθειας, εμπειρίας και δράσεως. Οι γνώσεις αποκτώνται με μόνη την μελέτη και το μυαλό. Οι γνώσεις μεταβιβάζονται, η γνώσις όμως όχι. Ο «προορισμός» του καθενός μας δεν προσδιορίζεται με τον τρόπο που μας τον μάθανε.
Το έργο μετράει και η ολοκλήρωσις του καθενός είναι ξεχωριστή, δεν έχει να κάνει με συγκεκριμένη πορεία ή γεγονότα, παρά μόνο με την μοναδικότητα που έχομε από την στιγμή που γεννιόμαστε και την προσωπική μας εσωτερική εξέλιξη… Αν καταφέραμε να γίνομε καλύτεροι εμείς ως άνθρωποι, θα μεγαλώσομε καλύτερα και τα παιδιά μας. Αν ζήσομε εμείς καλά, θα ζήσουνε κι εκείνα καλύτερα στη ζωή τους!
Αγαπάμε τον εαυτόν μας; Ξέρω ότι όλοι θα πούμε ναι στην αρχή και θα καταλήξομε οι περισσότεροι στο όχι! Κι αν ακόμη είμαστε στο όχι, ας ξεκινήσομε τώρα… Εφ’ όσον το θέλομε, εφ’ όσον το μπορούμε.
Αλήθεια, του είπαμε ποτέ «μπράβο» για ό,τι έχει πετύχει μέχρι τώρα; Απλά, καθημερινά πράγματα ίσως μόνο, μα δεν έχει σημασία…
Τον πήγαμε ποτέ βόλτα; Μη γελάσομε γι’ αυτήν την ερώτηση, δεν είναι καθόλου αστείο ή τρελλό.
Καλημέρα του λέμε; Γενικά τα λέμε οι δυο μας;
Για διάλογο μιλάμε και όχι για μονόλογο…
Τον φοβόμαστε, ή μας φοβάται; Ή μήπως είμαστε φιλαράκια και κάνομε καλή παρέα; Ξέρομε τα θέλω του, κι επιθυμίες του; Τον βοηθάμε ή τον εμποδίζομε να τα κάνει και με όποιο τρόπο; Επήραμε ποτέ μολύβι και χαρτί να τα γράψομε και να τα αναλύσομε; Τον αφήνομε ελεύθερο, ή τον φυλακίζομε;
Πόσους ρόλους παίζομε καθημερινά στη ζωή μας; Το σκεφθήκαμε ποτέ; Ποιους απ’ αυτούς αγαπάμε; Σε ποιους παίζει και η καρδιά μας; Κι αν όχι, πώς νιώθομε; Γιατί δεν το αλλάζομε;
Του χαρίσαμε ποτέ απλά καθημερινά πράγματα ή απολαύσεις, που συνήθως ζητάμε και περιμένομε από τους άλλους να μας δώσουν; Πώς νιώσαμε μετά;
Του κάναμε κάποιο δώρο σε κάποια στιγμή που του άξιζε; Του είπαμε ποτέ «ευχαριστώ» που δεν μας πρόδωσε ποτέ; Του ζητήσαμε ποτέ «συγγνώμη», που δεν τον προλάβαμε, όταν και όποτε συνέβη αυτό; Του αφήσαμε ποτέ κάποιο μήνυμα στον τηλεφωνητή; Του λέμε κάθε τόσο πως τον αγαπάμε, έτσι όπως ακριβώς είναι με τις όποιες αδυναμίες του; Ή μήπως τον βαράμε, τον μαλώνομε και δεν τον αφήνομε να μιλήσει; Τον χαϊδέψαμε ποτέ, όπως ακριβώς είναι με τις όποιες αδυναμίες του; Ή μήπως τον βαράμε, τον μαλώνομε και δεν τον αφήνομε να μιλήσει; Τον χαϊδέψαμε ποτέ, όπως ακριβώς θα χαϊδεύαμε ένα παιδί για να μη κλαίει;
Προσπαθήσαμε με αγάπη να γιατρέψομε τις τυχόν πληγές του, ή δεν τις προσέξαμε καν, ή μήπως τον τιμωρήσαμε κιόλας; Όταν εμείς ήμαστε μικροί και μας τιμωρούσαν για κάτι που κάναμε, χωρίς καν να μας ακούσουν, χωρίς καν να μας καταλάβουν, για θυμηθείτε πώς νιώθαμε; Και αυτό το ίδιο συνεχίζομε να το κάνομε μόνοι μας… Αυτό που μας έκαναν κάποτε οι άλλοι! Μας έγινε βίωμα και ούτε που το ψάξαμε ποτέ αυτό, όπως και τόσα άλλα…
Και, κάπως έτσι τα κουβαλάμε, χαλάμε την ζωή μας και το περνάμε και στα παιδιά μας και ούτε που το παραδεχόμαστε! Ε, κάποτε πρέπει να δούμε την αλήθεια της ζωής και της υπάρξεώς μας κατάματα.
Του γράψαμε ποτέ κάποιο γράμμα που να του λέμε όλα αυτά που πραγματικά θέλομε και περιμένομε από αυτόν και πώς θέλομε να περπατήσομε μαζί βήμα το βήμα;
Όταν καταφέρομε και τελειώσομε με όλα αυτά, τότε με την ίδια τακτική θα βρεθούμε κοντά και μαζί με τους ανθρώπους, δικούς και ξένους, θα αισθανθούμε το άρωμα της αγάπης ακόμα και γύρω μας.
Γιατί φοβόμαστε να δείξομε αυτό που είμαστε; Συνήθως γιατί φοβόμαστε πως θα χάσομε την αγάπη των άλλων, και γιατί ίσως δεν το ξέρομε ούτε εμείς! Κι αυτό το κουβαλάμε από τα παιδικά μας χρόνια… Τότε που μας έλεγε ο μπαμπάς, ή η μαμά «φύγε δε σ’ αγαπώ… δεν είσαι καλό παιδί» ή «γιατί έκανες αυτό…» και μας έμεινε από τότε! Και το σπουδαιότερο; Το επαναλαμβάνομε κι εμείς στα παιδιά μας…
Μην πούμε ποτέ ξανά σε παιδί «δεν σ’ αγαπώ», η αγάπη τα χωράει όλα, είναι ξέχωρη από ό,τιδήποτε κι αν κάνει, οποιοσδήποτε κι αν είναι.
Είναι μια και δεν αλλάζει… Μπορούμε να του εξηγήσομε με επιχειρήματα πως ό,τι κάνει ή δεν κάνει, ό,τι γίνει ή δεν γίνει, αφού αφορά αποκλειστικά πρώτα εκείνο και μόνο και να το αφήσομε μόνο του να αποφασίσει και να αναλάβει τις ευθύνες του απέναντι στον εαυτόν του και όχι να μη χάσει την δική μας αγάπη; Να το διαβεβαιώσομε πως το μόνο που δεν θα αλλάξει ποτέ θα είναι η αγάπη μας γι’ αυτό.
Αυτή είναι η βασική αρχή της διδασκαλίας μας προς τα παιδιά μας. Παράλληλα να τους δείξομε πως αγαπάμε και τον εαυτόν μας και πολλά άλλα πράγματα και ανθρώπους, γιατί η αγάπη είναι μια πλατιά έννοια, δεν περιορίζεται σε έναν άνθρωπο μόνο ή σε ένα πράγμα, απλώς μορφοποιείς και ανάλογα με τον ρόλο που παίζομε, ή παίζουν οι άλλοι στη ζωή μας στην όποια δεδομένη στιγμή.
