Το Δημοτικό Συμβούλιο Χανίων και το Νομαρχιακό Συμβούλιο θα συζητήσουν αντίστοιχα τη Δευτέρα 28/7 και την Τετάρτη 30/7 για την αξιοποίηση των χώρων του πρώην Θεραπευτηρίου Ψυχικών Παθήσεων Χανίων (ΘΨΠΧ). Εκ μέρους του Παραρτήματος Χανίων του Εθνικού Συμβουλίου κατά των Ναρκωτικών (Ε.ΣΥ.Ν.), θεωρούμε υποχρέωσή μας να εκφράσουμε δημόσια τα παρακάτω στοιχεία και επιχειρήματα, προκειμένου να συμβάλουμε ώστε η αξιοποίηση των εν λόγω χώρων να γίνει πραγματικά προς όφελος της τοπικής κοινωνίας.
Ευθύς εξαρχής τονίζουμε ότι θεωρούμε απαράδεκτη τη σκέψη για κερδοσκοπική εκμετάλλευση αυτών των χώρων, καθώς και την παρεμφερή άποψη ότι κάθε πρόταση-αίτημα που θα διατυπωθεί σχετικά με την αξιοποίησή τους πρέπει να αποφέρει έσοδα στο Υπουργείο Υγείας.
Πρόκειται για αντιλήψεις που οδηγούν στο να αποκλειστούν από την εγκατάσταση στους εν λόγω χώρους φορείς οι οποίοι προσφέρουν δωρεάν υπηρεσίες στα λαϊκά στρώματα και σε ευάλωτα τμήματα του τοπικού πληθυσμού, και οι οποίοι αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα στην εξεύρεση πόρων και κτιρίων απαραίτητων για τη λειτουργία τους. Αντιθέτως, κατά την άποψή μας, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην εγκατάσταση τέτοιων φορέων και δραστηριοτήτων στους χώρους του ΘΨΠΧ.
Επίσης, εκτιμούμε ότι κανένα αίτημα για εγκατάσταση κάποιου φορέα στους εν λόγω χώρους δεν πρέπει να έχει τη «μερίδα του λέοντος» και να εμποδίζει την ικανοποίηση άλλων εύλογων αιτημάτων τα οποία έχουν εκφράσει τοπικοί φορείς. Δεν είναι κοινωνικά δίκαιες κάποιες δήθεν ορθολογικές προτάσεις, οι οποίες προβλέπουν τη μια ή την άλλη εξειδικευμένη (π.χ. μόνο εκπαιδευτική-πολιτιστική) χρήση αυτών των χώρων, αποκλείοντας την εγκατάσταση δραστηριοτήτων προνοιακού χαρακτήρα.
Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι, σε σύσκεψη φορέων που είχε συγκληθεί στις 12/11/2005 από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων με θέμα ακριβώς την αξιοποίηση των χώρων του ΘΨΠΧ, έγινε καταγραφή αιτημάτων-προτάσεων που υποβλήθηκαν τεκμηριωμένα από αρκετούς φορείς. Μεταξύ των προτάσεων αυτών περιλαμβάνονταν ήδη η δημιουργία Στεγνού Θεραπευτικού Προγράμματος Απεξάρτησης από τα Ναρκωτικά και η εγκατάσταση της «κλειστής φάσης» του σε ένα από τα κτίρια του ΘΨΠΧ. Χωρίς να υποβαθμίζουμε τη σημασία των άλλων αιτημάτων, εκτιμούμε ότι η υλοποίηση αυτής της πρότασης παραμένει άκρως αναγκαία και επείγουσα, για τους εξής λόγους:
1ο) Η χρήση ναρκωτικών έχει πάρει τρομακτικές διαστάσεις και επεκτείνεται διαρκώς στο νομό μας. Πρέπει λοιπόν να αντιμετωπιστεί άμεσα και ανεξάρτητα από τις χρονοβόρες διαδικασίες υλοποίησης άλλων προτάσεων-αιτημάτων, που αφορούν προβλήματα οπωσδήποτε σημαντικά, αλλά με λιγότερο ραγδαίες και δραματικές εξελίξεις. Πρέπει επίσης να αντιμετωπιστεί με τον καλύτερο τρόπο, δηλαδή με τη δημιουργία Στεγνού Προγράμματος, του οποίου η αποτελεσματικότητα είναι πλέον αδιαμφισβήτητη, όσον αφορά όχι μόνο τη θεραπεία αλλά και την πρόληψη ενάντια στη χρήση ναρκωτικών.
2ο) Η πρόταση για τη δημιουργία Στεγνού Θεραπευτικού Προγράμματος στα Χανιά έχει ήδη διανύσει σημαντικά βήματα. Συνοπτικά αναφέρουμε τα εξής:
- Το Νομαρχιακό Συμβούλιο έχει λάβει ομόφωνη απόφαση για τη δημιουργία του Προγράμματος, στη Συνεδρίαση της 1.6.2004, κατά την οποία έγινε τετράωρη διεξοδική συζήτηση του θέματος. Πολλά από τα μέλη του σημερινού Νομαρχιακού Συμβουλίου (και δη ο Πρόεδρός του κ. Παπαδάκης) συμμετείχαν στη συζήτηση αυτή και στη λήψη της ομόφωνης απόφασης.
- Σύμφωνα με την εν λόγω απόφαση, ορίστηκε Επιτροπή υπό τον τότε Αντινομάρχη κ. Ροζάκη, απαρτιζόμενη από Νομαρχιακούς Συμβούλους και από εκπροσώπους του Ε.ΣΥ.Ν., για την περαιτέρω διαμόρφωση σχετικής πρότασης. Το αμέσως επόμενο διάστημα, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα συνεργασία του κ. Αντινομάρχη και του γραμματέα του Παραρτήματός μας με τον Πρόεδρο του ΟΚΑΝΑ, με αντικείμενο τη δημιουργία του προαναφερθέντος Προγράμματος. Με βάση οδηγίες που δόθηκαν από τον ΟΚΑΝΑ, διαμορφώθηκε αναλυτική Πρόταση-Αίτηση «για τη δημιουργία και την έγκριση της λειτουργίας Μονάδας Στεγνού Θεραπευτικού Προγράμματος στο Νομό Χανίων», από επιστημονική ομάδα εργασίας απαρτιζόμενη από τους κκ. Γεωργάκα (Δρα Νευρολόγο-Ψυχίατρο, Αναπληρωτή Δ/ντή ΕΣΥ, Υπεύθυνο του Εναλλακτικού Θεραπευτικού Προγράμματος Εξαρτημένων Ατόμων «Αργώ» του Ψ.Ν. Θεσσαλονίκης), Μιχαλαρέα (Δρα Ψυχολογίας, Επιστημονικά Υπεύθυνο του Τμήματος Έρευνας της Μονάδας Απεξάρτησης «18 Άνω» του Ψ.Ν.Α.) και Φραγκομιχελάκη (Επίκουρο καθηγητή Κοινωνιολογίας στο Πολυτεχνείο Κρήτης). Αυτή η Πρόταση-Αίτηση υπεβλήθη από το Νομάρχη Χανίων στο Υπουργείο Υγείας και στον ΟΚΑΝΑ, ήδη το Μάρτιο 2005.
- Το Παράρτημα Χανίων του Ε.ΣΥ.Ν. έχει προχωρήσει σε πολλαπλές συνεργασίες με τοπικούς φορείς, προκειμένου να εξασφαλιστεί η υποστήριξή τους στη συγκεκριμένη Πρόταση, και έχουν ήδη ληφθεί θετικές αποφάσεις από τα αρμόδια όργανα του Ιατρικού Συλλόγου Χανίων, του Επιμελητηρίου Χανίων, του Ενιαίου Συλλόγου Φοιτητών Πολυτεχνείου Κρήτης, της ΤΕΔΚ και από όλους τους Δήμους του νομού, καθώς και από άλλους φορείς. Επίσης, η Πρόταση αυτή ανακοινώθηκε στο Αναπτυξιακό Συνέδριο Νομού Χανίων του 2005 και σε συνέδριο για τα ναρκωτικά που πραγματοποιήθηκε στην Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης το ίδιο έτος (η διαπίστωση της ανάγκης υλοποίησής της περιλήφθηκε στα Συμπεράσματα αυτών των συνεδρίων).
- Ο τότε Υπουργός Υγείας κ. Κακλαμάνης και ο τότε πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ κ. Γιαννάκης τοποθετήθηκαν θετικά για τη δημιουργία του εν λόγω Στεγνού Προγράμματος στα Χανιά. Ο πρώτος, με τη ευκαιρία επίσκεψής του στην πόλη μας, είχε ανακοινώσει δημοσίως ότι θα επανέλθει και θα επιληφθεί αυτοπροσώπως του θέματος (πράγμα το οποίο όμως δε συνέβη). Ο δεύτερος, με επιστολή του προς το Νομάρχη (αρ. πρωτ. 12037/27.10.2005), ανέφερε ότι θα άρχιζαν τα «προγραμματικά βήματα» για τη δημιουργία του Στεγνού Προγράμματος στα Χανιά και ζήτησε να προταθεί χώρος για την εγκατάστασή του, με σχετικό σχεδιάγραμμα.
- Μετά από ενέργειες του τότε αρμόδιου Αντινομάρχη σε συνεργασία με το Ε.ΣΥ.Ν., εντοπίστηκε συγκεκριμένο κτίριο στο χώρο του ΘΨΠΧ, το οποίο πληροί κατά ιδανικό τρόπο τις απαραίτητες προδιαγραφές για την εγκατάσταση της «κλειστής φάσης» του Στεγνού Προγράμματος και μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα, με ελάχιστες επεμβάσεις. Το κτίριο αυτό προτάθηκε από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων στον ΟΚΑΝΑ και απεστάλησαν τα ζητηθέντα σχεδιαγράμματα.
3ο) Σχετικά με αυτό το τελευταίο σημείο, πρέπει να επισημάνουμε ότι, σε ανάλογες περιπτώσεις, ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα είναι η εξεύρεση κατάλληλων χώρων για την εγκατάσταση των τριών επιμέρους φάσεων του Στεγνού Προγράμματος, δηλαδή του συμβουλευτικού σταθμού, της «κλειστής φάσης» απεξάρτησης και της κοινωνικής επανένταξης. Η διάθεση του προαναφερθέντος κτιρίου του ΘΨΠΧ θα συμβάλει αποφασιστικά στις προσπάθειες για την υλοποίηση του Προγράμματος, δίνοντας νέα ώθηση στη διεκδίκησή της από τις αρμόδιες αρχές.
Το Παράρτημα Χανίων του Ε.ΣΥ.Ν., βασιζόμενο στα εκτεθέντα στοιχεία και επιχειρήματα, θα εντείνει τις προσπάθειές του για να διατεθεί το προαναφερθέν κτίριο του ΘΨΠΧ στην εγκατάσταση Στεγνού Θεραπευτικού Προγράμματος Απεξάρτησης, του οποίου η δημιουργία πρέπει να προχωρήσει άμεσα, για να δοθεί ουσιαστική βοήθεια και βάσιμη ελπίδα ζωής στους χιλιάδες χρήστες εξαρτησιογόνων ουσιών του νομού μας και ευρύτερα της Κρήτης. Θα εντείνει δε γενικότερα τον αγώνα για την καταπολέμηση της λαίλαπας των ναρκωτικών, με την ανάπτυξη της πρόληψης και με την αντιμετώπιση των θεμελιωδών κοινωνικών αιτίων και παραγόντων που οδηγούν στην ουσιοεξάρτηση. Σ’ αυτό το πλαίσιο, θα επιδιώξει να συνεργαστεί με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς, για τη βέλτιστη αξιοποίηση των χώρων του ΘΨΠΧ, προς όφελος πρωτίστως των οικονομικά ασθενέστερων και κοινωνικά πιο ευάλωτων στρωμάτων του πληθυσμού.
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Παραρτήματος Χανίων του Ε.ΣΥ.Ν.:
Τσαουσάκος Γιώργος, Πρόεδρος
Γεωργουδάκη Στέλλα
Καραμπέτσου Ασημίνα
Μανιάς Ξενοφών
Πετράκης Στέλιος
Σηφοδασκαλάκης Γιάννης
Φραγκομιχελάκης Μιχάλης