Του Φίλιππου Ζάχαρη
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της τρόικας μπαίνουν και πάλι τα εργασιακά. Το γεγονός αυτό επαληθεύει για μια ακόμη φορά τους φόβους ότι έχουμε μπει σε εργασιακό Μεσαίωνα, σε μια χώρα όπου η ακρίβεια λειτουργεί απαγορευτικά για την όποια εκδήλωση καταναλωτικού ενδιαφέροντος και οι μισθοί από πενιχροί γίνονται απλά «χαρτζιλίκι», για να μπορεί κανείς να πάει μια φορά το εξάμηνο σε ένα θέατρο ή να ψωνίσει κρέας το Πάσχα και τις γιορτές.
Η κυβέρνηση βέβαια, από την πλευρά της. διαμυνήει πως θα εξαντλήσει τα περιθώρια για τις διαπραγματεύσεις εις ότι αφορά τους μισθούς και τις συντάξεις, η μέχρι τώρα όμως αντιμετώπιση της κρίσης δεν αποδεικνύει πως είναι σε θέση να πάρει μέτρα προκειμένου να αποτραπεί εκ νέου μείωση μισθών και να μπει φρένο στις απολύσεις και την επιβεβλημένη σχεδόν μερική απασχόληση.
Η τρόικα λοιπόν βάζει στο μάτι τους μισθούς και τις κάθε είδους απολαβές στον ιδιωτικό τομέα, αυτή την φορά χωρίς να αποκλείονται περαιτέρω μειώσεις και στο Δημόσιο. Οι εκπρόσωποι της «τρόικας» θεωρούν ότι δεν πρέπει να υπάρχουν εμπόδια στην υπογραφή των επιχειρησιακών ειδικών συμβάσεων. Έχουν ταχθεί υπέρ της μείωσης του κόστους εργασίας, προκειμένου, λένε, να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Πως μεταφράζεται αυτή η πρόθεση της τρόικας; Πολύ απλά σε νέα σκληρά μέτρα, σε απολύσεις, και γενικότερο χτύπημα κατά των ως τώρα κεκτημένων εργασιακών δικαιωμάτων. Βέβαια, για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει να συνηγορήσουν και από τον ΣΕΒ. Όμως πριν από λίγο καιρό ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΕΒ, κος Δασκαλόπουλος, είχε αναφερθεί στη λήψη μέτρων που αφορούσαν μειώσεις μισθών και τόνωσης της μερικής απασχόλησης. Την ίδια στιγμή τονίζει ότι ο περιορισμός του κράτους και η ιδιωτικοποίηση οφείλουν να πάρουν τη θέση παλαιών εργασιακών συνταγών και μοντέλων ορθολογικής οργάνωσης: «Βασικός, κύριος, πρωταρχικός στόχος πρέπει να είναι η μείωση του Κράτους με την κατάργηση άχρηστων οργανισμών, φορέων, υπηρεσιών, επιτροπών, θέσεων.
Από την περιστολή του Κράτους θα εκπορευτούν η μείωση της σπατάλης, η βελτίωση της ποιότητας των δημόσιων αγαθών, η ενίσχυση του ανταγωνισμού, η απελευθέρωση του δημιουργικού δυναμισμού των Ελλήνων. Με την περιστολή του Κράτους θα είναι εφικτή η αναδιοργάνωσή του σε ορθολογική βάση, η αξιολόγηση του ανθρώπινου δυναμικού του, η εκτίμηση της απόδοσης των πόρων που χρησιμοποιεί». Με την μείωση του κράτους, θα επέλθει και η σταδιακή ιδιωτικοποίηση σε όλους τους τομείς, με ότι αυτό συνεπάγεται με τις συγχωνεύσεις, τις εθελούσιες εξόδους και το νέο εργασιακό καθεστώς.
Το καθεστώς αυτό εδραιώνεται με την δημιουργία των νέων επιχειρησιακών συμβάσεων που ουσιαστικά ανοίγουν τον δρόμο για θεαματικές μειώσεις μισθών και συρρίκνωση των εργασιακών δικαιωμάτων. Πόσο όμως εύκολη είναι η δημιουργία και εγκαθίδρυση μιας επιχειρησιακής σύμβασης; Η ΓΣΕΕ επισημαίνει τα εξής: «Βασική προϋπόθεση για την σύναψη επιχειρησιακής σύμβασης η οποία μπορεί να εφαρμοστεί και σε επιχειρήσεις κάτω των 50 ατόμων, είναι η σύμφωνη γνώμη του σωματείου των εργαζομένων. Όπου δεν υπάρχει σωματείο απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της κλαδικής οργάνωσης από την οποία εκπροσωπούνται οι εργαζόμενοι ή της Ομοσπονδίας τους. Σε περίπτωση άρνησης του σωματείου, της κλαδικής οργάνωσης ή της Ομοσπονδίας στις προτάσεις της εργοδοσίας δεν μπορεί να ισχύσει ειδική επιχειρησιακή σύμβαση».
Όπως βλέπουμε τα πράγματα είναι αρκετά πιο σύνθετα από ότι θα περίμεναν κάποιοι που περιμένουν τους εργαζομένους με το δάκτυλο στην σκανδάλη. Για την επιβολή μιας επιχειρησιακής σύμβασης χρειάζεται να υπάρξουν προϋποθέσεις και δεν επιβάλλεται τόσο εύκολα. Η αρχή όμως έχει γίνει. Οι εργασιακές σχέσεις έχουν αλλάξει κατά πολύ μεγάλο ποσοστό, παρά το γεγονός ότι όχι απλά υπάρχουν ενστάσεις αλλά στην κυριολεξία ξεσηκωμός για τον, όπως προανέφερα, εργασιακό Μεσαίωνα. Δυστυχώς οι μειώσεις μισθών και οι απολύσεις έχουν επιβληθεί εδώ και καιρό και τα δικαιώματα των εργαζομένων έχουν καταστρατηγηθεί. Με λίγα λόγια, δεν χρειάζεται και τόσο η παρουσία της τρόικας, προκειμένου να επιβληθεί ο εν λόγω εργασιακός Μεσαίωνας. Απλά οι ευρωπαίοι έρχονται να επισφραγίσουν και να βάλουν ταφόπλακα στις επιθυμίες του ελληνικού λαού, που σπεύδει να ξεφύγει από την λαίλαπα με κάθε τρόπο και μέσο.
Ούτως ειπείν, δεν θα πρέπει να περιμένει κανείς αντιστροφή του κλίματος και ραγδαίες αλλαγές εις ότι αφορά τα εργασιακά. Τουναντίον θα πρέπει να προσδοκά περαιτέρω επιδείνωση των εργασιακών σχέσεων και επιβολή μιας κατάστασης απολύτως αρνητικής απέναντι στους εργαζομένους. Η κυβέρνηση βέβαια από την πλευρά της, θα συνεχίσει να ισχυρίζεται ότι κάνει το κάθε τι προκειμένου να εξισορροπήσει τις καταστάσεις. Ότι καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια, με απώτερο στόχο το όσο το δυνατό μικρότερο κόστος και βάρος στις πλάτες του ελληνικού λαού. Η πραγματικότητα όμως δείχνει το αντίθετο. Πως τα βάρη προστίθενται το ένα μετά το άλλο στις πλάτες του κόσμου. Πως όχι μόνο πλήττονται καθημερινά οι εργαζόμενοι αλλά και δεκάδες επιχειρήσεις βάζουν λουκέτο, αδυνατώντας να αντεπεξέλθουν στα νέα δεδομένα.
Η έλευση της τρόικας λοιπόν και η εμμονή της στην δημιουργία του νέου εργασιακού τοπίου που παραπέμπει στον εργασιακό Μεσαίωνα, δεν είναι τίποτε άλλο παρά η επιβεβαίωση κάποιων φωνών που εδώ και καιρό διαλαλούν πως επέρχεται θύελλα αλλαγών που θα επιφέρουν το οδυνηρό αποτέλεσμα στα τεκταινόμενα της Ελλάδας. Το ζήτημα λοιπόν είναι πόσο θα αντέξει άλλο ο ελληνικός λαός και όχι τόσο το τι επιπλέον μέτρα θα παρθούν προκειμένου να γενικευθεί το κακό στα ελληνικά νοικοκυριά. Οικογένειες ολόκληρες που έχουν υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη, μη μπορώντας να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις για μια ζωή στερημένη και ελλειμματική. Μια ζωή που ο καθείς μέσα στην απογοήτευσή του την βλέπει να ξοδεύεται καθημερινά μέσα στη μιζέρια και την δαιμονική στέρηση. Μια ζωή που απαγορεύει στην μέση ελληνική οικογένεια να καταναλώσει ή πολύ απλά την υποχρεώνει να περιμένει τις γιορτές προκειμένου να χαρεί την κατανάλωση βασικών ειδών. Γιατί για υπερκατανάλωση στην σημερινή εποχή μόνο οι αδαείς αναφέρονται. Που είναι σαφώς λιγότεροι από τους κατέχοντες την οδυνηρή βιωματική εμπειρία της σημερινής Ελλάδας.
