Στην Αθήνα βρίσκεται ο διευθύνων σύμβουλος του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου, Τσαρλς Νταλάρα, προκειμένου να θέσει το πλαίσιο της συμφωνίας για την ανταλλαγή των ομολόγων, PSI. Μετά τις συναντήσεις του επικεφαλής του Ινστιτούτου με τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Οικονομικών, το IIF εξέδωσε ανακοίνωση, γνωστοποιώντας ότι κάποια βασικά σημεία της συμφωνίας για το «κούρεμα» δεν έχουν επιλυθεί. Εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης, πάλι, εκφράζεται συγκρατημένη αισιοδοξία για συμφωνία με τους ιδιώτες πιστωτές, ακόμα και μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα. Ο διεθνής Τύπος, από την πλευρά του, κάνει λόγο για δυσκολία στις διαπραγματεύσεις, ενώ οι Financial Times εκτιμούν πως το PSI «δεν θα είναι η τελευταία πράξη του ελληνικού δράματος». Από την πλευρά του, ο οίκος Fitch δηλώνει πως το PSI ήταν μια καταστροφή για την Ελλάδα.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε το απόγευμα της Πέμπτης, το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο τονίζει την ανάγκη επίτευξης συμφωνίας άμεσα για το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων, επισημαίνοντας ότι τα χρονικά περιθώρια είναι περιορισμένα και παρά το γεγονός ότι έχει εξεταστεί μια σειρά θεμάτων κάποια βασικά σημεία δεν έχουν επιλυθεί. «Μια σειρά θεμάτων έχει συζητηθεί αλλά κάποια βασικά σημεία δεν έχουν επιλυθεί. Οι συζητήσεις θα συνεχιστούν στην Αθήνα αύριο (Παρασκευή) με τον χρόνο για την επίτευξη συμφωνίας να εξαντλείται», σημειώνει το IIF.
«Είναι σημαντικό να υπάρξει στήριξη από όλες τις επίσημες πλευρές ώστε να οριστικοποιηθεί η συμφωνία για την εθελοντική συμμετοχή στο PSI» προστίθεται στην ανακοίνωση.
Ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος, πάλι, δήλωσε επιφυλακτικός και πολύ αισιόδοξος μετά από αυτή τη συνάντηση δύο ωρών με τον κ. Νταλάρα, τον κ. Λαμιέρ και τον πρωθυπουργό (Λουκά) Παπαδήμο. «Απόψε η Ομάδα Εργασίας του Eurogroup συναντάται στις Βρυξέλλες και αναμένουμε πρόοδο. Περιμένουνε σημαντικά νέα από τις Βρυξέλλες απόψε, ενώ αύριο θα έχουμε νέα συνάντηση με τον κ. Νταλάρα και τον Ζαν Λαμιέρ», υπό τον πρωθυπουργό, σημείωσε.
Σύμφωνα, πάντως, με το Reuters, που επικαλείται πηγές προσκείμενες στην ηγεσία της ευρωζώνης, από τις μέχρι τώρα διαπραγματεύσεις για το PSI προκύπτει ως πιθανό το ενδεχόμενο επιβολής ρητρών συλλογικής δράσης (CACs) προκειμένου να υποχρεωθούν και οι «απρόθυμοι» πιστωτές να προσχωρήσουν στην ανταλλαγή ομολόγων. Oι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι για την ενεργοποίηση μιας τέτοιας λύσης αρκεί τα δύο τρίτα των ιδιωτών πιστωτών να έχουν συμφωνήσει. Επισημαίνουν όμως ότι ένα ποσοστό της τάξης του 75% θα ήταν καλύτερο.
«Με δυσκολία προχωρούν οι διαπραγματεύσεις», επισημαίνει ηSüddeutsche Zeitung
«Ένας πιγκουίνος ήθελε να πετάξει», είναι ο τίτλος της γερμανικής εφημερίδαςSüddeutsche Zeitung, που μεταδίδει πως «με δυσκολία προχωρούν οι διαπραγματεύσεις για παραίτηση των ιδιωτών δανειστών από τμήμα των απαιτήσεών τους. Ενδεχομένως να χρειαστεί μεγαλύτερη διαγραφή».
Μπορεί η Ελλάδα να σωθεί ή όχι; Το ερώτημα αυτό βαρύνει την πολιτική εδώ και σχεδόν δύο χρόνια. Τα πράγματα δεν φαίνονται καλά, ενώ τα χρονικά περιθώρια στενεύουν. Οι διαπραγματεύσεις με τους ιδιώτες πιστωτές της χώρας, οι οποίοι θα δεχθούν απομείωση της αξίας των ομολόγων που κατέχουν κατά 50%, έχουν σχεδόν τελματώσει, συνεχίζει η εφημερίδα και προσθέτει: Η διαγραφή αυτή αναμένεται να μειώσει το δημόσιο χρέος της Ελλάδας κατά 100 δισ. ευρώ. Η ελάφρυνση αυτή είναι ταυτόχρονα και προϋπόθεση της παροχής περαιτέρω οικονομικής βοήθειας από την Τρόικα.
Οι διαπραγματεύσεις προφανώς, όμως, δεν προχωρούν. Παράλληλα αυξάνεται η δυσφορία των τραπεζών, επειδή οι δημόσιοι πιστωτές, όπως η ΕΚΤ, δεν συμμετέχουν στο εθελοντικό «κούρεμα» χρέους. «Θα πρέπει να είμαστε ικανοποιημένοι, εάν στο τέλος συμμετάσχει πάνω από το 50% των ιδιωτών πιστωτών»,εκτιμά τραπεζίτης από Φρανκφούρτη.
Σε κύκλους της ΕΕ λέγεται ότι η συμμετοχή ιδιωτών πιστωτών μπορεί μεν να μην φτάσει στο 100%, αλλά δεν θα υπολείπεται κατά πολύ. Περίπου 200 δισ. ευρώ από το συνολικό ελληνικό χρέος των 350 δισ. ευρώ κατέχεται από ιδιώτες δανειστές. Με την ανταλλαγή των ομολόγων τους έναντι νέων, μεγαλύτερης διάρκειας και μειωμένου επιτοκίου, αναμένεται η μείωση του συνολικού χρέους από το σημερινό 160% του ΑΕΠ στο 120%.
Σε ολοένα και μεγαλύτερο πρόβλημα εξελίσσεται, εντωμεταξύ, ο ρόλος των hedge funds, τα οποία την προηγούμενη εβδομάδα προχώρησαν σε μαζικές αγορές ελληνικών ομολόγων και των σχετικών CDS, όπως λέγεται σε χρηματοπιστωτικούς κύκλους. Είναι προφανές ότι τα hedge funds δεν ενδιαφέρονται για την επίτευξη μίας λύσης. Αναλυτές της Bank of America εκτιμούν ότι σχεδόν το ήμισυ των ελληνικών ομολόγων, που κατέχονται από ιδιώτες πιστωτές, βρίσκονται στα χέρια hedge funds.«Θα απαιτηθεί μεγάλη προσπάθεια για να πειστούν», σχολιάζει τραπεζίτης.
Πέραν τούτου, αμφίβολο θεωρείται, εάν η διαγραφή του ελληνικού χρέους κατά 50% θα είναι επαρκής. Οι επιπλέον δανειακές ανάγκες της Ελλάδας εκτιμώνται στα 15 δισ. ευρώ. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν ήδη εξετάσει τρόπους για να κλείσει η τρύπα αυτή, επεσήμαναν πολλοί υψηλόβαθμοι τραπεζίτης χθες το βράδυ.
Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας συνεχίζει να αυξάνεται. Η χώρα καταβάλλει σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού για αποπληρωμή τόκων. Χθες ανακοινώθηκε ότι το έλλειμμα για το 2011 ανήλθε τελικά σε υψηλότερα επίπεδα του αναμενόμενου, ήτοι στο 9,6%, σύμφωνα με τον υπουργό Ανάπτυξης Μιχάλη Χρυσοχοϊδη. Ο στόχος ήταν 9,1%. Ήδη έχουν κατατεθεί προτάσεις για παραίτηση των ιδιωτών πιστωτών από τις απαιτήσεις του κατά 70% ή και 80%.
Η αντίδραση των τραπεζών είναι οργισμένη. Ο Thomas Mayer, επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank, αντιτείνει ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν προχωρήσει ήδη σε σημαντικές παραχωρήσεις την ώρα που οι δημόσιοι πιστωτές δεν έχουν παραιτηθεί ούτε κατά ελάχιστο από τις απαιτήσεις τους.
Και ο επικεφαλής της ιδιωτικής ένωσης τραπεζών BdB, Andreas Schmitz, θεωρεί ότι η κατάσταση στην Ελλάδα παραμένει «εξαιρετικά εκρηκτική». Η διαγραφή του χρέους, κατά τη γνώμη του, δεν αρκεί: «Η διαγραφή θα πρέπει να λειτουργήσει ως βοήθεια για αυτοβοήθεια». Μόνο οι πολιτικοί της Ευρωζώνης μπορούν να καταπολεμήσουν τη δημοσιονομική μιζέρια, υποστηρίζει.
Πολλές, όμως, από τις μέχρι τώρα κινήσεις τους θύμιζαν «προσπάθειες ενός πιγκουίνου να πετάξει», καταλήγει η εφημερίδα.
FT: Το PSI δεν θα είναι η τελευταία πράξη στο ελληνικό δράμα
Την ίδια ώρα, ο Richard Mine των Financial Times εκτιμά πως είναι μάλλον απίθανο το PSI να είναι η τελευταία πράξη στο ελληνικό δράμα. Δίνοντας έμφαση στο θέμα του ελληνικού χρέους που βρίσκεται στα χέρια της ΕΚΤ, σημειώνει ότι τίθενται σειρά ερωτημάτων γύρω από το θέμα αυτό, ενώ από την άλλη εκτιμά ότι οι κάτοχοι ελληνικών ομολόγων βρίσκονται αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο απωλειών που φτάνουν το 60%, καίτοι οι λεπτομέρειες του προγράμματος ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων εξακολουθούν να συζητούνται.
Δεν αποκλείει το ενδεχόμενο οι επενδυτές να αποσυρθούν τελικά από τη συμφωνία, ενώ παραδέχεται ότι – λόγω του PSI – πολλά από τα μεγάλα θέματα που αφορούν το μέλλον της Ευρώπης εξαρτώνται από την Αθήνα.
Το πώς θα ρυθμιστούν αυτά τα θέματα και χάριν ποιου, θα θέσει για τις αγορές και το ευρώ την κατεύθυνση προς την οποία θα κινηθούν για κάποιο διάστημα, εκτιμά.
Ωστόσο, «το πιο σημαντικό ερώτημα, αφορά τον τρόπο με τον οποίο το PSI θα επηρεάσει την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, δεδομένου ότι η ΕΚΤ αποτελεί σήμερα τον μεγαλύτερο κάτοχο ελληνικών ομολόγων, εξαιτίας δε της εθελοντικής βάσης του προγράμματος ανταλλαγής δεν εμπίπτει στη σχετική συμφωνία, γεγονός που προκαλεί σφοδρή αντίδραση μεταξύ των ιδιωτών επενδυτών».
Ο αρθρογράφος προσθέτει επίσης ότι όπως φαίνεται η Ελλάδα θα ακολουθήσει τις συστάσεις των νομικών της συμβούλων (Lee Bucheit) και θα προχωρήσει στην(αναδρομική) εισαγωγή των ρητρών συλλογικής δράσης. Στην περίπτωση αυτή, θεωρητικά θα δεσμευόταν και η ΕΚΤ, το πρόβλημα όμως είναι ότι η ΕΚΤ διαθέτει συγκεκριμένα όπλα που οι άλλοι κάτοχοι του ελληνικού χρέους δεν διαθέτουν, δηλ. αφενός θα μπορούσε να διεκδικήσει την εξαίρεσή της από τις ρήτρες συλλογικής δράσης, αφετέρου (πράγμα που είναι και το σημαντικότερο) στηρίζει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα παρέχοντάς του ρευστότητα, γεγονός που της εξασφαλίζει ένα πολύ ισχυρό όπλο απέναντι στην Αθήνα.
Σχετικά με τα σενάρια περί «συμβιβασμών» που κυκλοφορούν, θεωρεί όμως «μάλλον απίθανο» το ενδεχόμενο η ΕΚΤ να συμφωνήσει τελικά στη συμμετοχή της στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων και καταλήγει με την παρατήρηση ότι οι επενδυτές που ελπίζουν να ακούσουν κάποια νέα για την οριστική λύση του προβλήματος στην Ελλάδα, μάλλον θα απογοητευτούν για ένα αρκετά μεγάλο διάστημα.
Fitch: To PSI για την Ελλάδα ήταν μια καταστροφή
Ο επικεφαλής κρατικών αξιολογήσεων του οίκου αξιολόγησης Fitch, David Riley, πάλι, επισημαίνει ότι η διαδικασία της συμμετοχής του ιδιωτικού κλάδου στη μείωση του ελληνικού χρέους ήταν… «μια καταστροφή» και προειδοποιεί ότι εάν οι συνομιλίες με τους πιστωτές για το haircut του ελληνικού χρέους δεν καταλήξουν σε ένα deal, θα αποτελέσει τεράστιο κίνδυνο για το σύνολο της ευρωζώνης.
Στα πλαίσια συνεδρίου στο Παρίσι, ο αναλυτής του Fitch επισήμανε πως το να συμμετέχει ο ιδιωτικός τομέας στη μείωση του ελληνικού χρέους ήταν «ειλικρινά μία καταστροφική απόφαση», αφού η όλη διαδικασία, όπως αποδεικνύεται, έχει εδώ και πολύ καιρό τεράστιο αρνητικό αντίκτυπο σε ολόκληρη την ευρωζώνη, αφού τέθηκε και επίσημα στο τραπέζι το default μίας χώρας και η αναδιάρθρωση χρέους.
Όπως τονίζει, φόβος του Fitch αλλά και του ίδιου, είναι ότι το τζίνι έχει βγει πια από το μπουκάλι και είναι πολύ δύσκολο πλέον να ξαναμπεί. Ένα από τα σημαντικότερα αρνητικά σοκ για την ευρωζώνη είναι το να μην έχει καλή εξέλιξη η διαδικασία εφαρμογής του PSI και δεν καταλήξουν οι συνομιλίες σε κάποια συμφωνία.
Την ίδια ώρα, η Credit Suisse σε νέα έκθεσή της τονίζει ότι για την Ελλάδα, η μόνη διέξοδος από την 5ετή ύφεση, είναι η επιτυχημένη εφαρμογή του PSI, κάτι το οποίο αναμένει ο οίκος να υλοποιείται, και κάτι το οποίο επίσης επεσήμανε η Merrill Lynch και ο κ. Johannes Jooste, υπεύθυνος στρατηγικής χαρτοφυλακίου και επικεφαλής επενδύσεων του οίκου, σε ομιλία του στην Αθήνα. Η Credit Suisse σημειώνει ότι μόνο το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων είναι αυτό που μπορεί να σταματήσει την βουτιά της οικονομικής δραστηριότητας της Ελλάδας στο β’ εξάμηνο του έτους, και θα οδηγήσει και σε (έστω και οριακούς) θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2013.
