Το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης δεν είναι ένα από τα σημαντικότερα Αρχεία του Ελληνικού Κράτους, αλλά, όπως προκύπτει από την έκθεση του περιεχομένου του, ένα από τα πλέον σημαντικά Μεσογειακά του είδους του. Ότι τείνει να μεταβληθεί σε σκουπιδαποθήκη αυτό είναι αναισθήτως γνωστόν. Σαν Κρητικό Ιστορικό Αρχείο θα μπορούσε να στεγαστεί σε οποιονδήποτε νομό του νησιού και ιδιαίτερα στο Ηράκλειο, αρκεί να το δηλώσομε προφορικά και γραπτά, γιατί εμπράκτως το έχομε δηλώσει εδώ και πολλά χρόνια.
Υπάρχει κανείς που να αμφιβάλλει πως οι εν Ηρακλείω αδελφοί μας δεν θα σπεύσουν ακαριαία και εν ριπή οφθαλμού να το στεγάσουν; Την 10ετία του 1950, ύστερα από μερικά φαιδρά επεισόδια και εν ριπή οφθαλμού, η Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Πεζικού (Σ.Ε.Α.Π.) μεταστεγάστηκε στο Ηράκλειο όπου και λειτουργεί μέχρι σήμερα. Μας έπιασε ιερή αγανάκτηση για το Εφετείο, αλλά δεν ιδρώνει το αφτάκι μας ούτε για το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης (απείρως σπουδαιότερο και για την Ιστορία μας και για την δική μας ταυτότητα) ούτε για το Άγαλμα της Ελευθερίας που καμαρώνει το εκμαγείο του στον προθάλαμο του Νομαρχιακού μας μεγάρου προκαλώντας κατάθλιψη και ντροπή.
Και βέβαια το Άγαλμα της Ελευθερίας ως σύμβολο του Νέου Ελληνισμού είναι χιλιάδες φορές σημαντικότερο από τα απανταχού Εφετεία της χώρας. Όταν αυτή είναι η πραγματικότητα, τότε γιατί οι άνθρωποι πλην του Εφετείου να μη ζητήσουν τον Φάρο, τον Ιστορικό Κολόμπο ή τα Κεράδικα;
Μια λαϊκή παροιμία λέει:
«Εκεί που οι Καπεταναίοι κρεμούσαν κάποτε τα άρματα, κρεμάνε τώρα οι γύφτοι τα νταούλια»
Τι είναι τα «νταούλια»; Τα νταούλια είναι τα τουμπερλέκια που βαράνε οι γύφτοι, για το «κράξιμο». Δεν ντρεπόμαστε ορισμένοι – ορισμένοι. Εδώ και ΤΟΣΑ ΧΡΟΝΙΑ ν’ αφήνομε ολομόναχη τη Ζαχαρένια να θυμίζει το χρέος μας και να φροντίζει για την… αποξεφτιλοποίηση μας; Το φιλότιμο το λένε, προπαντός, ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ.
ΦΩΤΗΣ
