Πριν τις τελευταίες εκλογές, δεν είχα καμία αμφιβολία ότι η Κυβέρνηση η οποία θα προέκυπτε από αυτές, δηλαδή η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ (γιατί αυτό ήταν ολοφάνερο), δεν θα μπορούσε σε καμιά περίπτωση να εφαρμόσει ούτε στο ελάχιστο το οικονομικό και κοινωνικό της πρόγραμμα το οποίο είχε εξαγγείλει. Αυτό αποτελούσε για μένα βαθιά πεποίθηση. Και αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο δεν βγήκα τότε από υπεύθυνη εκλογική θέση να επαναλάβω προγραμματικές εξαγγελίες και υποσχέσεις.
Του Παναγιώτη Ν. Κρητικού*
Γιατί γνώριζα, ήμουν βέβαιος ότι δεν επρόκειτο, δεν ήταν εφικτό να πραγματοποιηθούν. Υποστήριζα τον καιρό εκείνο μόνο τούτο: Θα θεωρήσω την Κυβέρνηση επιτυχημένη εάν μπορέσει να σταματήσει τον οικονομικό κατήφορο στο σημείο που βρίσκεται τώρα. Και θα την θεωρήσω σχετικά επιτυχημένη εάν επιβραδύνει την κακή πορεία της οικονομίας. Δε μπόρεσε να επιτύχει ούτε το ένα ούτε το άλλο. Λυπάμαι για τη «δικαίωση» των προβλέψεων.
Η βαθύτατη κρίση στην οποία βαδίζει ο τόπος δεν είναι μόνο οικονομική, είναι πρωτίστως ηθική. Και κρίση πολυπαραγοντική, πολύπλευρη και πολυεπίπεδη. Έχει δε, επηρεάσει ηγετικούς κλάδους του ευρύτερου δημόσιου βίου (κεντρική πολιτική σκηνή, αυτοδιοίκηση, δημόσια διοίκηση, δημόσια εκπαίδευση και, δυστυχώς, δικαιοσύνη) αλλά και τη λεγόμενη τέταρτη εξουσία στο σημείο που εκείνη διαπλέκεται με τις θεσμικές (συντεταγμένες) εξουσίες, δηλαδή στην πυραμίδα της.
Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς ότι αυτή η σχέση (διαπλοκή) όλων αυτών των εξουσιών, κυριαρχούμενη και τροφοδοτούμενη από την οικονομική εξουσία, έχει διαμορφώσει ένα κοινωνικό οικονομικό status. Αποτελεί δηλαδή μια συνομοταξία κοινωνικών οικονομικών δυνάμεων λεόντειας απολαβής του παραγόμενου πλούτου. Αυτός ο πλούτος, είναι εξοργιστικά προκλητικός στο λαό. Αυτή η πρόκληση σε συνδυασμό με τα οδυνηρά μέτρα κατά των χειμαζομένων ευρύτατων κοινωνικών ομάδων, αποτελούν ένα εκρηκτικό μείγμα απρόβλεπτων, για τον υποφαινόμενο προβλεπτών, κοινωνικών εκρήξεων.
Είναι μακράν της ιστορίας αλλά και της κοινωνιολογίας όσοι δεν βλέπουν ότι αυτή η οικονομική ανισότητα τροφοδοτεί αρνητικά την ψυχολογία των μαζών. Και οφείλουν να γνωρίζουν οι κρατούντες ότι στην λαϊκή κινητοποίηση δεν θα συμμετέχουν μόνο οι αντισυστημικές δυνάμεις, θα συμμετέχουν και οι μικροαστικές (μικρομεσαίες) δυνάμεις οι οποίες είναι στυλοβάτες του συστήματος και τις οποίες το ίδιο σύστημα όχι μόνο αποκόπτει από τον κορμό του, αλλά τις προλεταριοποιεί.
Οι χειρότεροι σύμβουλοι για να οδηγηθεί ο τόπος σε μια βαθιά οδυνηρή κοινωνική αναταραχή είναι για μεν τους κρατούντες η μακαριότητα, για δε το λαό η απόγνωση, η αβεβαιότητα και η απελπισία. Τα τρία τελευταία αποτελούν την πλήρη γόμωση του κοινωνικού «μηχανισμού» και την αναπόφευκτη έκρηξή της. Και ναι μεν αυτουργοί θα είναι οι καταπιεζόμενες κοινωνικές δυνάμεις, ηθικοί όμως αυτουργοί θα είναι οι μακαρίως κρατούντες.
Συνεπώς, οι κρατούντες να προσέξουν: Οι κινητοποιήσεις θα ενταθούν και θα διογκωθούν. Και ας μη βαυκαλίζονται με την σκέψη ή την εκτίμηση ότι αυτές θα περιορίζονται κάτω από τη βιωτική ανάγκη που γεννάει η απώλεια του απεργιακού ημερομισθίου. Οι κινητοποιήσεις θα τροφοδοτούνται στο πολλαπλάσιο από τις στρατιές των ανέργων τις οποίες οι αρμόδιες αρχές ανεβάζουν στο ένα εκατομμύριο μόνο για το 2010.
Η αντιμετώπιση της κρίσης της ελληνικής οικονομίας δεν είναι μόνο υπόθεση ελληνική. Είναι υπόθεση ολόκληρης της Ε.Ε. και κυρίως της Ευρωζώνης. Αλλά φαίνεται ότι για άλλη μια φορά δεν το καταλαβαίνουν οι «τα πολλά φέρουσες» ηγετικές της δυνάμεις. Μια κοινωνική έκρηξη στην Ελλάδα δεν θα περιοριστεί μόνο σ’αυτή. Θα επεκταθεί και σε άλλες χώρες της Ε.Ε. Και θα είναι το μεγαλύτερο εξαγόμενο προϊόν.
Πριν από την επέλευση των δυσάρεστων εξελίξεων, οφείλει η Κυβέρνηση να πάρει μέτρα προληπτικής ιατρικής. Μέτρα ταχείας και ισόρροπης ανάπτυξης είναι τα μόνα που ανοίγουν τις βαλβίδες διαφυγής των αερίων, ώστε να αποφευχθεί η έκρηξη. Απαιτείται, επίσης, η συνδρομή όλων των δυνάμεων, αν θέλουν, φυσικά, να διασωθεί. Αλλιώς, έρχονται δύσκολοι καιροί για το πολιτικό σύστημα και εξελίξεις μοιραίες για την εθνική μας ακεραιότητα και την εθνική μας ανεξαρτησία.
Επαναλαμβάνοντας με σχετική παρέκβαση την προεκλογική πρόβλεψη, πρέπει να πω ότι θα είμαι ευτυχής αν η Κυβέρνηση κατορθώσει να αποτρέψει την κοινωνική έκρηξη. Φοβάμαι όμως ότι αυτός ο άθλος υπερβαίνει τις δυνάμεις της. Είναι έργο κυβέρνησης εθνικών διαστάσεων. Κυβέρνησης Εθνικής Σωτηρίας…
*Ο Παναγιώτης Ν. Κρητικός είναι Πρόεδρος του ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ «Ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΖΟΡΜΠΑΣ» και πρ. Αντ/ος της Βουλής.
