ΟΜΙΛΟΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΧΑΝΙΩΝ. Ιστορία μαρξισμού. Μάθημα 4ο. 28.3.17. , ώρα 19:30 (αυστηρά), στη Λέσχη “ΑΝΑΙΡΕΣΕΙΣ”, (Νεαρχου 39, Χανιά):
Μάθημα 4ο. 28.3.17.
Οι θέσεις του Μαρξ για τον Φόιερμπαχ. Κ. Μαρξ & Φ. Ένγκελς: «Η Γερμανική ιδεολογία» (Νοέμβρ. του 1845 – Αύγ. 1846).
Κ. Μαρξ «Η αθλιότητα της φιλοσοφίας». Κριτική της πολιτικής οικονομίας του Προυντόν και της μεθόδου του.
Α. Οι θέσεις του Μαρξ για τον Φόιερμπαχ – «μεγαλοφυές έμβρυο της νέας κοσμοθεώρησης» (Φ. Ένγκελς). Άνθρωπος και πρακτική. Πρακτική και συνείδηση. Η κοινωνική ουσία του ανθρώπου. Φιλοσοφία και επαναστατικός μετασχηματισμός της κοινωνίας.
Β. Το «ξεκαθάρισμα των λογαριασμών με την προηγούμενη φιλοσοφική συνείδηση»: Η γερμανική ιδεολογία. Η πρώτη διατύπωση της υλιστικής αντίληψης της ιστορίας μέσω της κριτικής της μικροαστικής ιδεολογίας και της γερμανικής φιλοσοφίας εν γένει. Ανάπτυξη της ιδέας περί του καθοριστικού ρόλου της παραγωγής υλικών αγαθών, περί διαλεκτικής σχέσης παραγωγικών δυνάμεων και σχέσεων παραγωγής («επικοινωνίας»). Ο καταμερισμός της εργασίας. Η σχέση μεταξύ κοινωνικού είναι και κοινωνικής συνείδησης. Το πρόβλημα της ιδεολογίας. Περιοδολόγηση της ιστορίας βάσει των μορφών ιδιοκτησίας.
Γλώσσα, επικοινωνία και συνείδηση.
Η αντιφατικότητα της πρώτης διατύπωσης της υλιστικής αντίληψης της ιστορίας ως επιστημονικής υπόθεσης. Σύγχυση προϋποθέσεων (ζωής) και ουσίας (παραγωγής) της κοινωνίας. Κατηγοριακή ασάφεια και ορολογία.
Παγκοσμιοποίηση της ιστορίας επί κεφαλαιοκρατίας και παγκόσμια αναγκαιότητα της επανάστασης. Το θνησιγενές των «τοπικών κομμουνισμών» κατά Μαρξ. Πηγές της ιδεαλιστικής ιδεολογίας. Το κράτος ως μηχανισμός βίας και απάτης. Κράτος και επανάσταση. Απόπειρα περιοδολόγησης της ιστορίας βάσει της σχέσης παραγωγικών δυνάμεων – «μορφών επικοινωνίας».
Αναφορά στο μικροαστικό σοσιαλισμό. Κριτική της αστικής κοινωνικής θεωρίας και του αναρχισμού του Στίρνερ.
Γ. Κριτική της γαλλικής εκδοχής μικροαστικού ουτοπισμού: «Η αθλιότητα της φιλοσοφίας». Κριτική της πολιτικής οικονομίας του Προυντόν και της μεθόδου του. Η διττή θέση του μικροαστού στην κεφαλαιοκρατική κοινωνία. Η προυντονική ανάγνωση – εφαρμογή της εγελιανής διαλεκτικής. Αυθαίρετη και υποκειμενική χρήση των κατηγοριών.
Η ουτοπική – εξισωτική ερμηνεία του ρικαρντιανού ορισμού της αξίας μέσω της αναπαραγωγής του σφάλματος του Σμιθ: της σύγχυσης ποσότητας εργασίας με αξία εργασίας. Η αναγωγή της κοινωνίας σε άτομο – παραγωγό. Η αυταπάτη που εκλαμβάνει την ανισότητα ιδιοκτησιών και τη συνακόλουθη «άνιση ανταλλαγή» ως βάση για την ανισότητα. Η αυταπάτη περί δήθεν εφικτού διατήρησης της «καλής» πλευράς της κεφαλαιοκρατίας (του πλούτου) και κατάργησης της «κακής» (της αθλιότητας) βάσει της θέσπισης της αρχής της ισότητας από την «κοινωνική μεγαλοφυΐα».
Η διαδικασία διαμόρφωσης, συγκρότησης της εργατικής τάξης και τα επίπεδα πάλης για τα συμφέροντά της κατά το Μαρξ. «Τάξη εν εαυτώ» και «τάξη δι’ εαυτόν». Μέχρι την εξάλειψη των τάξεων οι ταξικοί αγώνες ζωής ή θανάτου – νομοτέλεια κίνησης της ιστορίας.
Η εμπειρία και οι υπέρμετρες προσδοκίες των κλασσικών από την εργατική τάξη.
