Του π. Στυλ. Θεοδωρογλάκη
«Αγαπήσωμεν αλλήλους ίνα εν ομονοία ομολογήσωμεν»
Η λειτουργία μας, στην ορθόδοξη παράδοση και ζωή της αγίας μας Εκκλησίας, προάγει κατεξοχήν τη συντροφικότητα, τη φιλότητα και την κοινωνία των προσώπων.
Στη λειτουργία της αγίας μας Εκκλησίας, μετέχουμε και γνωριζόμαστε μεταξύ μας, άνθρωποι διαφορετικοί, άνδρες και γυναίκες, νέοι και ηλικιωμένοι, γνωστοί και άγνωστοι, ξένοι και συγγενείς, ακόμα και ομοεθνείς με αλλοεθνείς.
Όλοι εμείς που μετέχουμε στη λειτουργία, ανεξάρτητα από τις υπαρκτές ιδιαιτερότητές μας, συναποτελούμε τη συντροφιά των παιδιών του Θεού και όλοι μας έχουμε ένα κοινό αίτημα, τη σωτηρία μας.
Ακόμα και διαφορετικές γλώσσες αν μιλούμε, η κοινή αναφορά μας στο θεό μας ενώνει και όχι μόνον.
Βοηθάει την αλληλοκατανόηση και την αλληλογνωριμία και συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη της μεταξύ μας φιλίας, η οποία και τροφοδοτείται από τον ίδιο το Θεό, ο οποίος είναι ο πιο ανθεκτικός φίλος του ανθρώπου, γεγονός που του το αναγνωρίζουμε λειτουργικά και ποιητικά με την εκφώνηση, «ως αγαθός και φιλάνθρωπος θεός υπάρχεις…», και με τη λειτουργική ομολογία «… αλλ’ όμως δια την άματον σου και αμέτρητου φιλανθρωπίαν…»
Κάπως έτσι συγκροτείται λειτουργικά μια συντροφιά προσωπικών φίλων, με απόλυτη διάκριση των προσώπων και φυσικά με απόλυτο σεβασμό «εαυτών και αλλήλων», και μάλιστα με κοινή αναφορά όλων στο πρόσωπο του Χριστού, «Χριστό τω Θεό παραδώμεθα».
Είναι εύλογη η αντίρρηση, το ίδιο γίνεται και στο σχολείο, και στο εργοστάσιο και στο στρατό, ακόμα και στο καφενείο.
Είναι ανάγκη να πηγαίνω στη λειτουργία της Εκκλησίας για να κάνω φίλους; Είναι επίσης ένα εύλογο ερώτημα.
Η απάντηση είναι προφανής και απλή. Η φιλία μπορεί να συγκροτείται και να αναπτύσσεται παντού και σε κάθε περίσταση.
Όμως το ζήτημα της διαπραγμάτευσής μας για τη λειτουργική φιλότητα, είναι ζήτημα ποιότητας.
Ποιότητα στη μορφή και την εικόνα, στο βάθος και την ουσία της φιλότητας και της φιλικής συντροφιάς.
Η εικόνα της λειτουργικής ομορφιάς, της φιλότητας, είναι και βρίσκεται στην πολυμορφία των προσώπων.
Νέοι και ηλικιωμένοι, πλούσιοι και φτωχοί, ισχυροί και αδύνατοι, άνδρες και γυναίκες.
Όλη αυτή η εικόνα της φιλότητας, των ποικίλων προσώπων, δεν είναι εικόνα αφηρημένης τέχνης, αλλά εικόνα συγκεκριμένων προσώπων, ισότιμα και ισοδύναμα, αφού όλα τα πρόσωπα μπορούν να δοξολογούν και να υμνύουν το Θεό και όλα έχουν κοινή προσδοκία, τη λύτρωση και τη σωτηρία.
Αλλά η φιλότητα των λειτουργούμενων έχει ποιότητα και στο βάθος και την ουσία της.
Λειτουργικά η μεταξύ μας φιλότητα αναπτύσσεται ως προέκταση της φιλότητάς μας με το Θεό, που έχει προηγηθεί.
Η συνεκτική δύναμη της φιλίας, στη λειτουργική συντροφιά, είναι ο ίδιος ο Θεός. Άρα η ουσία της λειτουργικής μας φιλίας βρίσκεται στο βάθος της φιλανθρωπικής διάθεσης του θεού, με απόλυτο και ακατάλυτο χαρακτήρα.
Είναι προφανές, ύστερα απ’ όλ’ αυτά, ότι η λειτουργική φιλία βρίσκεται έξω από σκοπιμότητες και υπολογισμούς, έξω από συμφέροντα με κέρδη και ζημιές, έχει ένα και μοναδικό στόχο, την οικοδομή με θεανδρικό σχεδιασμό της φιλικής συντροφιάς, κοινωνίας των διακεκριμένων προσώπων.
Η λειτουργική φιλία έχει οντολογικό θεμέλιο και οντολογικό τροφοδότη τον ίδιο το Χριστό, για τούτο και δε φοβάται θύελλες και επιθέσεις των καιρών και των περιστάσεων, στηρίζει και ζωογονεί τη φιλία στον αιώνα τον άπαντα.
Ακόμα και τα δομικά υλικά της λειτουργικής φιλότητας είναι αραγή και άφθαρτα στο χρόνο.
Είναι αξίες με διαχρονική ισχύ και δύναμη.
Οικοδομείται και αυξάνει γιατί τρέφεται από τα χαρίσματος του πνεύματος του Θεού. Δεν επιβάλλεται από καμία περίσταση, από καμία ξένη δύναμη.
Η λειτουργική φιλία, είναι φιλία με παρόν και μέλλον.
Δεν έχει περιστασιακό χαρακτήρα.
Δε γνωρίζουμε και δεν υπάρχουν φιλοί εν Χριστώ, φιλικά, λειτουργικά αναστήματα, που να πρόδωσαν τη φιλία τους και αρνήθηκαν τους φίλους των.
Η λειτουργική πράξη της αγίας μας Εκκλησίας σφυρηλατεί δεσμούς ισχυρούς και ακατάλυτους.
Πρόκειται ουσιαστικά για ένα κίνημα φιλίας του ανθρώπου με το Θεό, του ανθρώπου με το συνάνθρωπο και το περιβάλλον.
Όλο αυτό το αγαπητικό, φιλικό, λειτουργικό και επαναστατικό κίνημα αποτελεί τη βάση της ανάπτυξης της διακονίας, της προσφοράς, της θυσίας, που αποτελούν στοιχεία της ίδιας της κοινωνικής συνοχής και ανάπτυξης της κοινωνίας της συμφιλίωσης, της καταλλαγής, της ειρήνης και του πολιτισμού.
Σε μια εποχή που η φιλία δοκιμάζεται και προδίδεται, που οι φίλοι αλληλοϋποβλέπονται, που η κοινωνική αδικία πληγώνει την ψυχή των ανθρώπων και που η διακονία, η προσφορά και η θυσία συρρικνώνονται, φαίνεται επιτακτικό και αναγκαίο το αίτημα της ανάπτυξης της λειτουργικής φιλότητας και της άμεσης ευεργετικής συμμετοχής των φίλων του Χριστού στο κοινωνικό γίγνεσθαι.
Η κοινωνία για να βγει από το σκοτεινό ορίζοντας της υπαρκτής κοινωνικής και ηθικής κρίσης, χρειάζεται άγιους άνθρωπους, με άγια αισθήματα, πραγματικούς φίλους του Θεού, που θα προσφέρουν αυτή τη θεοειδή φιλία τους στη διακονία της κοινωνίας, ως προσφορά και θυσία στο συνάνθρωπο.
Βρισκόμαστε μπροστά στην ώρα της θείας λειτουργίας «εν ειρήνη προέλθωμεν».
