Η Κίνα με το ιδιόμορφο αυταρχικό καθεστώς της διακυβέρνησης από ένα και μοναδικό κόμμα, το Κ.Κ. Κίνας την δεκαετία του ’80, έκανε άνοιγμα στην ανοιχτή αγορά και στον καπιταλισμό. Σήμερα είναι τρίτη μεγάλη δύναμη στον κόσμο, σε όγκο παραγωγής και οικονομική ανάπτυξη. Με την τεράστια εσωτερική αγορά που διαθέτει, με πληθυσμό ένα δις. τριακόσια εκατομμύρια (1.300.000.000) έχει μεγάλα περιθώρια για περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη και βελτίωση του επιπέδου του λαού της.
Γράφει ο Μανούσος Γ. Δασκαλάκης
Με τις αντιφάσεις βέβαια και τις τεράστιες ανισότητες που δημιουργεί η καπιταλιστική ανάπτυξη στο εσωτερικό των κοινωνιών. Η Ρωσία επίσης, με αιχμή του δόρατος τα τεράστια αποθέματα ενέργειας που διαθέτει είναι ένας υπολογίσιμος πόλος στην διεθνή σκακιέρα. Σιγά – σιγά η Αμερικάνικη υπερδύναμη χάνει τα πρωτεία δεδομένου και των τεράστιων χρεών της, αλλά και της άλωσης της εσωτερικής της Αγοράς από Κίνα, Ευρώπη, Ιαπωνία.
Όταν η οικονομία μίας μεγάλης χώρας παύει να είναι αρκετά ανταγωνιστική και χάνει τα πρωτεία, δεν μπορεί να την συγκρατήσει η δύναμη των όπλων και η απειλή βίας. «Ουσιαστικά αυτό που επεδίωξαν να κάνουν οι Αμερικάνοι μετά το 1945 ήταν να επανασυστήσουν το βρετανικό μοντέλο της μεταναπολεόντειας περιόδου. Το βασικότερο στοιχείο αυτού του πλαισίου ήταν η παλιννόστηση του ελεύθερου εμπορίου και η αναστήλωση των ιδεών του Cobben για τον Laisser Faire.
Ωστόσο, ορισμένοι ιστορικοί και κοινωνικοί διανοητές, όπως π.χ. Ο Raymond Aron, θεωρούν ότι και το μεταπολεμικό σύστημα ουσιαστικά άρχισε να καταρρέει από τις 15 Αυγούστου 1971, όταν η Washington, μονομερώς, τορπίλισε το πλαίσιο της Bretton Woods. Επομένως, από το 1971 παρατηρούμε μια σταδιακή επανασύνδεση της οικονομίας με την πολιτική». (Πάνος Τσακαλόγιαννης, Σύγχρονη Ευρωπαϊκή Ιστορία – ΕΣΤΙΑ). Ακόμη και σήμερα βλέπουμε πόσο επικίνδυνο για τον καπιταλισμό αποδεικνύεται το Laisser Faire και το «αόρατο χέρι της αγοράς». Έτσι, προκειμένου να μην καταρρεύσει το σύστημα, η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ (FED) κρατικοποιεί ή πριμοδοτεί μεγάλα τραπεζικά συγκροτήματα που εγγυόταν ή χορηγούσαν στεγαστικά δάνεια.
