Ο Πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης, Ιωακείμ Γρυσπολάκης, έστειλε επιστολή, με θέμα «προγραμματισμός ΠΕΠ 2007-2013 και πολιτισμός», προς τον Νομάρχη Χανίων κ. Γρηγόρη Αρχοντάκη, τον Πρόεδρο της ΤΕΔΚ και Δήμαρχο Χανίων κ. Κυριάκο Βιρβιδάκη, στην οποία αναφέρει:
Αγαπητοί κύριε Νομάρχα και κύριε Δήμαρχε,
Το ΠΕΠ Κρήτης και Νήσων Αιγαίου 2007-2013 αποτελεί για την Κρήτη την τελευταία ευκαιρία να αναβαθμίσει τις υποδομές της και να αναδείξει την πολιτιστική της κληρονομιά. Οι υποδομές, που επιδρούν θετικά στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη, δεν περιορίζονται μόνον στις συμβατικές, όπως είναι οι μονάδες βιολογικού καθαρισμού, οι δρόμοι, τα λιμάνια και τα αεροδρόμια. Υποδομές, ικανές να προσθέσουν νέες πηγές πλούτου στην Κρήτη, και ιδιαίτερα στα Χανιά, είναι, χάριν παραδείγματος, η ίδρυση Τεχνολογικού Πάρκου Καινοτομίας καθώς και η ίδρυση Πολιτιστικού Κέντρου στο μοναδικό στην Ελλάδα μνημείο των Νεωρίων των Χανίων. Το μεν πρώτο αξιοποιεί την παρουσία και τη διεθνή απήχηση της επιστημονικής δραστηριότητας του Πολυτεχνείου Κρήτης και των άλλων επιστημονικών μονάδων, το δε δεύτερο αξιοποιεί το μεγαλύτερο μεσαιωνικό μνημείο της Κρήτης και δίνει τέλος στην αδιαφορία εκ μέρους της Πολιτείας και στην εγκατάλειψη ενός μνημείου της παγκόσμιας κληρονομιάς.
Αφετηρία για την πρόταση άμεσης ανάληψης πρωτοβουλίας για την προσπάθεια αναστήλωσης και επαναχρησιμοποίησης των Νεωρίων είναι τα ακόλουθα:
- Στο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς 2007-2013 (Ιανουάριος 2007) αναφέρεται ότι δεν θα υπάρξει τομεακό πρόγραμμα για τον πολιτισμό, και
- Στην σελίδα 115 του επίσημου κειμένου αναφέρεται ότι στα ΠΕΠ θα δοθεί προτεραιότητα – μεταξύ άλλων – και στην προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ειδικότερα, στην σελίδα 69 αναφέρεται ότι για την Κρήτη θα δοθεί έμφαση στον επαναπροσδιορισμό του τουριστικού προϊόντος και τη διασύνδεσή του με την πολιτιστική κληρονομια.
Βάσει των δύο αυτών δεδομένων, και λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η τρέχουσα οικονομική ενίσχυση εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί την τελευταία ευκαιρία για τη χώρα μας να αναδείξει ό,τι πολυτιμότερο έχει (πολιτισμό και φυσικό περιβάλλον), σας προτείνω να προβείτε σε κάθε απαραίτητη ενέργεια για την ένταξη του έργου της αναστήλωσης, ανάδειξης και επαναχρησιμοποίησης των Νεωρίων των Χανίων στο ΕΣΠΑ 2007-2013.
Η αναστήλωση του μεγαλύτερου μνημείου της μεταβυζαντινής περιόδου, που διαθέτει η Κρήτη, σε συνδυασμό με την επαναχρησιμοποίησή του ως Κέντρου Πολιτισμού της Μεσογείου, θα μπορούσε να αποτελέσει μία πράξη ύψιστης προσφοράς στη χώρα ολόκληρη. Η ενέργεια αυτή αποτελεί ένδειξη σεβασμού προς ένα μνημείο συνολικής επιφάνειας 3.500 τ.μ., αλλά και προσφορά ενός Κέντρου Πολιτισμού, το οποίο θα μπορεί να προσελκύει μεγάλα επιστημονικά συνέδρια, εκθέσεις τεχνών, καινοτόμων τεχνολογικών και τοπικών προϊόντων, καθώς και δρώμενα με απήχηση σε όλη τη Μεσόγειο. Επί πλέον, θα πρέπει να λάβουμε υπ΄όψιν μας ότι η αδράνεια και η περαιτέρω αδιαφορία μας για τα Νεώρια, θα αποτελεί και παραδοχή της αδυναμίας σεβασμού εκ μέρους μας των πολιτιστικών αγαθών που κληρονομήσαμε. Επιπλέον δε θα αποτελέσει και μία ομολογία παραίτησης των Χανίων από τη διεκδίκηση αναπτυξιακών έργων σε αντικατάσταση της απώλειας υπηρεσιών.
Ας πάψουμε να επιδιδόμαστε, ως κοινωνία, στο κυνήγι μαγισσών και ας επιδοθούμε στο κυνήγι αναπτυξιακών έργων που θα δώσουν ελπίδα και ανάταση στις νέες γενιές και υπερηφάνεια στις παλαιότερες. Δράττομαι της ευκαιρίας, προκειμένου να εκφράσω την άποψή μου, λέγοντας ότι αδικεί τον Νομό Χανίων η επικέντρωση όλης της αναπτυξιακής πολιτικής στο θέμα του Εφετείου Κρήτης. Πώς θα τολμήσουμε να κοιτάξουμε στα μάτια τους νέους μας, αν δεν μεριμνήσουμε να τους οδηγήσουμε προς αναπτυξιακές διεξόδους; Την εγκατάλειψη και την αδιαφορία θα τους διδάξουμε; Ή μήπως η μετατροπή του Ενετικού Λιμένα σε χώρο στάθμευσης, η ατιμωρησία των ασχημονούντων στα μνημεία της οδού Χάληδων και η συνεχιζόμενη αντισυνταγματική κατάληψη μέρους του λιμανιού από τα «πλαστικά παραπήγματα» αποτελούν προάγγελο και της τύχης των Νεωρίων; Ενεργείστε σήμερα, αφού αύριο θα είναι πολύ αργά.
Με αγωνία για το αύριο αυτής της πόλης
Καθηγητής Ιωακείμ Γρυσπολάκης
Πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης
