Η Δημοκρατία σήμερα δεν κινδυνεύει από τα άρματα. Γιατί ούτε την απειλούν ούτε υπάρχει λόγος να την απειλήσουν. Η Δημοκρατία κινδυνεύει από τον εαυτό της, από την παρακμή της, από τους παρηκμασμένους, δηλαδή εκείνους που θεσμικά την «υπηρετούν». Το κοινοβουλευτικό πολίτευμα δηλητηριάζεται από την διαφθορά των δρώντων πολιτικών φορέων του, ιδιαίτερα των σχημάτων εξουσίας. Απαξιώνεται καθημερινά από την ηθική διάβρωση των πυλώνων του (Βουλή, Εκτελεστική εξουσία, Δικαιοσύνη). Η εξαχρείωση των πολιτικών ηθών, η διαφθορά περί την διαχείριση των δημοσίων πραγμάτων, η καταλήστευση του ιερού δημοσίου χρήματος, όταν αυτό δεν διασπαθίζεται με περιττές, πολυτελείς, υπερπολυτελείς, εν πολλοίς ανωφελείς και σε κάθε περίπτωση -λόγω της βαθύτατης πενίας μερίδας του λαού- προκλητικές δαπάνες κατά τρόπο αλόγιστο και άκριτο διενεργούμενες σε όλο σχεδόν το φάσμα των δημοσίων φορέων, προεξαρχόντων των κεντρικών.
Του Παναγιώτη Ν. Κρητικού*
Η Δημοκρατία ταλανίζεται από τη δικομματική διελκυστίνδα των σκανδάλων, τα οποία όλοι διατείνονται ότι θέλουν να εξοβελίσουν πλην όμως εμπράκτως επιδίδονται στο κουκούλωμά τους. Τα κόμματα εξουσίας φαίνεται ότι εγέρασαν πρόωρα «εν αμαρτίαις». Και επειδή, κατά την ελληνική σοφία, «το γήρας ου γαρ έρχεται μόνο», έτσι και το πολιτικό γήρας του δικομματισμού τα έχει αποστερήσει από τον δημιουργικό τους ρόλο. Η προεκλογική περίοδος των ευρωεκλογών έδωσε την ευκαιρία να διαπιστώσει με μελαγχολία και θλίψη κάθε αντικειμενικός παρατηρητής ότι η στείρα, άκριτη και αμετροεπής αντιπαράθεση οδηγεί στην διαστρέβλωση επιχειρημάτων, στην κατάχρηση δικαιωμάτων, στην υπέρβαση του μέτρου, με συνέπεια όχι μόνο την όξυνση του πολιτικού κλίματος, όχι μόνο την ακύρωση κάθε γόνιμου διαλόγου, αλλά, κυρίως, στην αναίρεση της ουσιαστικής λειτουργίας του πολιτεύματος.
Ο δημόσιος βίος σέρνει τα βήματά του μέσα σε ένα δύσοσμο βάλτο, ένα βάλτο ανάμεσα σε ένα λαό αποσβολωμένο, σε ένα λαό χωρίς ελπίδα, χωρίς αισιοδοξία, χωρίς προοπτική, ένα λαό που παραπαίει και σε έναν ανώτατο άρχοντα ανίσχυρο και αναρμόδιο. Ο δικομματισμός, στην στείρα αντιπαράθεσή του, κινδυνεύει να οδηγήσει το δημόσιο βίο στην εξαχρείωση. Ανησυχητικό φαινόμενο αυτής της εξαχρείωσης είναι η προπαγάνδα (όχι διαφήμιση), η οποία χρησιμοποιείται ιδιαίτερα από το κυβερνών κόμμα. Δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα: α) η «ευρηματική διαφήμιση» με τα παπαγαλάκια. Θέλησε η Ν.Δ. τη δραματική καθημερινότητα που βιώνουν μεγάλες κοινωνικές ομάδες (νέοι, μικρομεσαίοι, συνταξιούχοι κλπ) να την εξωραϊσει δια της υπερβολής και της διακωμώδησης. Αλλά η τραγωδία είναι τραγωδία και δεν διακωμωδείται. β) Εκεί όμως που η προπαγάνδα είναι εμφανέστερα προκλητική είναι η διαστρεβλωμένη ερμηνεία του περιεχομένου του ιστορικού διλήμματος «σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα».
Προσωπικά, δεν δέχομαι ότι ο όρος αυτός σηματοδοτεί «βερολίνειο τείχος» μεταξύ του σοσιαλισμού και του οικονομικού φιλελευθερισμού, δηλαδή από εδώ το φως από εκεί το σκοτάδι. Είναι όμως προφανές, προφανέστατο σε κάθε σκεπτόμενο πολίτη, ότι ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, με το δεύτερο σκέλος του διλήμματος (βαρβαρότητα), δεν ταύτιζε τους ψηφοφόρους της Ν.Δ. αλλά εννοούσε τις αρνητικές οικονομικές συνέπειες του φιλελευθερισμού στο βιωτικό επίπεδο των λαών. Όμως, αυτό δεν εμπόδισε τα υψηλά κλιμάκια προπαγάνδας της Ν.Δ. να διαστρέψουν συνειδητά το περιεχόμενό του, με συνέπεια τη μετατόπιση, τον εξοστρακισμό του πολιτικού διαλόγου από το πεδίο της πολιτικής στη σφαίρα της προπαγάνδας.
Βρήκε τον όρο «βαρβαρότητα» ως ευκαιρία, ως σανίδα σωτηρίας για να απευθυνθεί στο θυμικό των οπαδών της επιδιώκοντας τον φανατισμό τους και συνακόλουθα την εκλογική τους συσπείρωση. Να συμπεράνει κανείς ότι αυτή η προπαγανδιστική τακτική της Ν.Δ. θεωρεί ανόητους τους ψηφοφόρους της και άρα είναι εκείνη που τους υβρίζει; Όμως αυτό μας είναι αδιάφορο. Εκείνο που ενδιαφέρει είναι ότι ο δικομματισμός έχει ξεφύγει από το μέτρο της σύνεσης που επιβάλλει η ανάγκη για την ουσιαστική λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών, χάριν του συμφέροντος του λαού και του έθνους. Η ανάγκη να καταπιαστεί με τα πραγματικά προβλήματα του τόπου γιατί, ασφαλώς, η δημοκρατία δεν απειλείται από τα άρματα αλλά, στην έσχατη απαξίωσή της, μπορεί να απειληθεί από τα γκαζάδικα.
*Ο Π. Κρητικός είναι Πρόεδρος του Πολιτικού και Κοινωνικού Συνδέσμου «Ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΖΟΡΜΠΑΣ» και πρ. Αντιπρόεδρος της Βουλής.
