μια ανάλυση του Γ. Θ. Χατζηθεοδωρου, Δοκτορος πτυχιουχου μηχανικου, Υφηγητου Πολυτεχνειου Ααχεν Γερμανιας
Ως φως χαρακτηριζεται το αιτιο, το οποιο διεγειρει το αισθητηριο της ορασεως.
Μερικα σωματα οπως ο ηλιος μας, τα απλανη αστρα, οι φλογες κ.α. που απο τους εαυτους τους εκπεμπουν φως, ονομαζονται αυτοφωτα σωματα ή φωτεινές πηγες. Το φως αυτο ειναι παντοτε της ιδιας φυσεως και ακολουθει παντοτε του ιδιους νομους. Τα μηκη των κυματων του φωτος τα οποια καταληγουν και καταγραφονται σε μια δεδομενη στιγμη στον αμφιβληστροειδη χιτωνα της ανθρωπινης ορασης, κεινται μεταξυ 4.000 και 7.000 Ängstrom (1 μικρομετρο = 10.000 Ängström).
Το ορατο φως απο το Μενεξεδενιο μεσου του Μπλε, Πρασινο, Κιτρινο, Πορτοκαλι εως το Κοκκινο Φασμα μειωμενου μηκος κυματος, περιλαμβανει περαν αυτων μια ακομη σειρα αυξανομενων και μειωμενων μηκη κυματων, που δεν ειναι σε θεση να καταγραψη η ανθρωπινη οραση, παρα μονο ειδικα οργανα.
Το οτι με το φως βλεπουμε το περιγυρω μας ετσι που το βλεπουμε και οχι διαφορετικα και οτι μερικα πραγματα μας ειναι διαισθητικα ευκολα κατανοησημα και αλλα πολυ δυσκολα, οφειλεται στο οτι και ο ανθρωπινος εγκεφαλος ειναι προϊον της εξελεκτικης πορειας του ανθρωπου και εξελιχθηκε ετσι για να βοηθα το ανθρωπινο σωμα να βρη την θεση του στο περιβαλλον και μαλιστα στις διαστασεις που το ανθρωπινο σωμα λειτουργει. Τα ορατα στοιχεια ομως σε σχεση με την ολικη πραγματικοτητα, συμπεριφερονται οπως ο αφρος της κορωνας των κυματων στον ωκεανο.
Ενα κβαντοτεμαχιδιο της ορατης υλης, π.χ. ενα ηλεκτρονιο με ολοκληρο το συγκροτημα που το συνδεει, δεν ειναι τιποτε αλλο απο την αοριστη «Δυαδα» των Πυθαγορειων, απο τον «Φανητα» των Ορφικων, απο την «Ψυχη» του Πλατωνα και την «Εντελεχεια» του Αριστοτελη. Η Ψυχη κατα τον Ηρακλειτο ειναι «Πυρ» και ειναι μερος εκ του λεγομενου υπ’ αυτου αθανατου πυρος, το οποιον στην περιπτωση της ανθρωπινης ψυχης ειναι εξατομικευμενο και ειναι ον αφ’ εαυτου παντοτε αυξανον. Ουδεποτε απο τους αρχαιους Ελληνες ελεχθη οτι η Ψυχη ειναι Πνευμα. Ο λογος περι «Πνευματων» ηλθε επι σκηνης σε μια αλλη εποχη, μεταγενεστερη της μεγαλης εποχης των αρχαιων Ελληνων και ειναι εργο του ανθρωπου της Ανατολης και δη του ανθρωπου της Ερημου. Η ικανοτητα του ανθρωπου να καταγραφη τον αγνωστο κοσμο των αλλων μορφων ζωης, ανηκει στα προνομια που του δωρησε η επιστημη. Η μεταφορα του μεσου κοσμου – εκεινο το μεσο φασμα των φαινομενων που μπορει να κατανοηση ο ανθρωπος – αφηνει να χρησιμοποιηθη σε αλλες διαστασεις ‘η φασματα. Ο ανθρωπος μπορει να θεση μια κλιμακα της απιθανοτητας, στην οποια η ενοραση και η φαντασια του διαπερνουν ενα μικρων διαστασεων παραθυρο. Στo ενα ακρο αυτου του φασματος της απιθανοτητας στεκονται δυναμικα γεγονοτα που τα χαρακτηριζει ως αδυνατα
Τα «θαυματα» π.χ. ειναι ακρως απιθανα γεγονοτα. Μια εικονα π.χ. της θεοτοκου, θα μπορουσε με το χερι να χαιρετιση τους πιστους χριστιανους που εκκλησιαζονται. Ολα τα Ατομα της υλης στην κρυσταλινη τους δομη ταλαντευονται εδω και εκει. Επειδη ομως αυτα ειναι τοσο πολλα και δεν προτειμουν μια καθωρισμενη κατευθυνση κινησεως, παραμενει το χερι της θεοτοκου στην εικονα, οπως το βλεπουν στον μεσο κοσμο οι πιστοι χριστιανοι, σταθερο και ακινητο. Τα ταλαντευομενα ομως Ατομα υλης του χεριου της θεοτοκου στην εικονα, θα μπορουσαν τελειως τυχαια να κινηθουν ολα μαζι εναλαξ στην ιδια κατευθυνση και να δημιουργησουν στους πιστους χριστιανους την εντυπωση, οτι το χερι της θεοτοκου κινειται. Κατι τετοιο θα μπορουσε να συμβη, αλλα η πιθανοτητα ειναι εναντια στο φαινομενο αυτο τεραστια. Η ικανοτητα των ανθρωπων να υπολογιζουν τετοιες πιθανοτητες ειναι ενα παραδειγμα, ποιες απελευθερωτικες ευεργεσιες δωριζει η επιστημη στον ανθρωπινο εγκεφαλο. Αυτη ειναι που φαρδενει των μικρων διαστασεων παραθυρο, δια του οποιου παρακολουθει ο ανθρωπος οπως συνηθεισε, το φασμα των δυνατοτητων. Οι υπολογισμοι και η ανθρωπινη λογικη παρεχουν την ελευθερια, να επισκευθη ο ανθρωπος περιοχες δυνατοτητων, οι οποιες κατα την εποχη ακομη των χαλδοεβραιων πατριαρχων Αβρααμ κ.α. φαινονταν στους ανθρωπους της εποχης εκεινης να βρισκονται περαν ολων των οριων ‘η να κατοικουνταν φαινομενικα απο τον θεο τους Γιαχβε. Τον τομεα αυτον ανιχνευσαν οι μαγοι της απατης, οι χαλδοεβραιοι πατριαρχες και προφητες και τον χρησιμοποιησαν για τις θεουργιες και προφητειες τους.
Ενα αλλο παραδειγμα διδεται με το χρωμα του μεταλλου «Χρυσου». Γιατι βλεπει ο ανθρωπινος εγκεφαλος το μεταλλο αυτο σε αντιθεση με τον «Αργυρο», κιτρινο ; Σαν «Orbitale» χαρακτηριζεται σημερα απο τους επιστημονες ο χωροs παραμονηs των ηλεκτρονιων εντοs του Ατομου της υλης (2). Η εννοια της υλης ως αμορφη μαζα ειναι κατα τον Αριστοτελη ασυλληπτη. Η υλη συνεπως συλλαμβανεται ως μορφη και προσμετραται ως μαζα που δεν εχει ενιαιο χαρακτηρα. Ο νομος της αφθαρσιας της υλης επιμαρτυρει την αρχαιοελληνικη αντιληψη της α’ι’ιδιοτητας του κοσμου, ενω το πρωτο θερμοδυναμικο αξιωμα κανει λογο για βαθμιαια πτωση της θερμοκρασιας. Ηδη παραγεται το φαινομενο της εντροπιας. Σημερα ειναι αδυνατο να κανουμε λογο για υλη χωρις την ενεργεια, διοτι ο βαθμος της ενεργειας παραγεται απο την υλη (3). Κατα τον Τεσλα (19, 20, 21) «ακομη πριν περασουν πολλες γενεες, θα βρισκεται η ανθρωποτητα σε θεση σε καθε γωνια της Γης να αντλη χωρις ορια ποσοτητες ενεργειας».
Στα αλλα μεταλλα οπως και στον Αργυρο ενωνονται τα «Orbitale» καθε ηλεκτρονιου που περιστρεφονται γυρω απο τον πυρηνα του Ατομου, σε λωριδες οι οποιες καταλαμβανουν ολο το κρυσταλικο πλεγμα του μεταλλου. Τα περιθωριακα ηλεκτρονια βρισκονται στις ετσι ονομασθεισες λωριδες σθενους. Στο μεταλλο «Χρυσο» στα περιθωριακα d-ηλεκτρονια αυξανεται η ενεργεια λογω των εμμεσων σχετιστικων επιρροων λογω των συναιρεσεων μαζων-ταχυτητων με αποτελεσμα την ανυψωση της λωριδας σθενους. Πανω απ’ αυτην βρισκεται -ως συνηθως σε ολα τα μεταλλα- η κενου περιεχομενου αγωγος-λωριδα που σχηματιζεται απο s-Orbitale, των οποιων η ενεργεια μειωνεται λογω των σχετιστικων συναιρεσεων μαζων-ταχυτητων, που σημαινει και μειωση της αποστασης μεταξυ των δυο λωριδων. Ενω στο μεταλλο Αργυρος η λωριδα αυτη ειναι τοσο μεγαλη ωστε μονο υπεριωδει κβαντοφωτονια να ανυψωνουν τα ηλεκρονια απο την λωριδα σθενους προς την λωριδα αγωγου, στο μεταλλο Χρυσο αρκουν φτωχα σε ενεργεια φωτονια του μπλε φασματος φωτος για να ανυψωσουν τα ηλεκτρονια απο την λωριδα σθενους προς την λωριδα αγωγου. Ο Χρυσος απορροφα το μπλε φως, με αποτελεσμα να καταγραφη ο ανθρωπινος εγκεφαλος το μιγμα των χρωματων στο Χρυσο ως «κιτρινο».
Η εκλεκτικη πορεια του ανθρωπου ποτε δεν προετοιμασεν τον εγκεφαλο του για να προσανατολισθη αυτος προς τον κοσμο των Ατομων και κβαντο- τεμαχιδιων της υλης (19).
Ο ανθρωπος επι της Γης και μεσα στο συμπαν, ειναι ενα μερος του συνολου, ειναι μια συνεχης ουσια του πολιτισμου και κατεχει στον ιεραρχικα και κατα κλιμακα δημιουργημενο κοσμο την θεση του. Η επιρροη του Ηλιου στην ζωη του ειναι κατι περισσοτερο απο ολοκληρωτικη, αφου χωρις τις ζωογονες του ακτινες καθε ιχνος ζωης πανω στη γη παυει να υπαρχη. Ο ανθρωπος πολυ νωρις κατανοησε οτι η ζωη του εξαρταται απο τον Ηλιο και γι’ αυτο οι περισσοτερες θρησκειες των αρχαιων πολιτισμων ηταν ηλιολατρικες. Ο Ηλιος, ως ο πυρινος και αισθητος δημιουργος της ζωης, λατρευτηκε οσο κανεις αλλος θεος Απ’ την προκατακλυσμιαια εποχη του Δευκαλιωνος οι αρχαιοι λαοι, με τις κοινες μυθολογιες που δημιουργησαν καλυψαν τα ηλιοστασια, τις φυσικες αυτες κινησεις με μυθους οπως π.χ. ο μυθος της γεννησεως του Ηλιου κατα το χειμερινο ηλιοστασιο, αφου απο τις ημερες εκεινες και μετα αρχιζει να μεγαλωνη η ημερα λογω της ελλειπτικης πορειας του Ηλιου.
Η φαινομενικη πορεια του Ηλιου γυρω απο την Γη δεν ειναι παραλληλη προς τον ουρανιο Ισημερινο και συνεπως ουτε κυκλικη παρα λοξη ‘η ελλειπτικη, σχηματιζοντας μετ’ αυτου γωνια 23 μοιρων και 27 πρωτων λεπτων της μοιρας, τεμνοντας τον ουρανιο Ισημερινο σε δυο σημεια. Κατα την περιοδο της Εαρινης Ισημεριας στις 22 Μαρτιου, που ο Ηλιος εισερχεται στον αστερισμο του Κριου, οπου το φως και η ημερα αυξανονται, οι περισσοτεροι αρχαιοι λαοι εωρταζαν την αυξηση του νεου φωτος, την ανθοφορια και την αναγεννηση της Φυσεως. Κατα το θερινο ηλιοστασιο εωρταζαν το ωριμο φως, που συνδεονταν με την καρποφορια και την συγκομιδη, ενω κατα την Φθνινοπωρινη Ισημερια, τοτε που ο Ηλιος εισερχεται στον αστερισμο του Ζυγου ‘η των Χηλων, οπως λεγοταν κατα την αρχαιοτητα, την πορεια προς την γηρανση και τον θανατο των βλαστων, με την ξηρασια και την βυθιση των σπορων και των φυτων στο εσωτερικο της γης.
Σ’ ενα απ’ αυτα τα ηλιοστασια και συγκεκριμενα το χειμερινο, που εωρταζοταν στις 22-24 Δεκεμβριου και περισσοτερο απο καθε αλλο απ’ ολους τους αρχαιους πολιτισμους, το χαλδοεβραιοχριστιανικο ιερατειο προσαρμοσε την δηθεν γεννηση του Χριστου, αρχικα για να καπελλωση και σταδιακα να εξαφανιση την υπερλαμπρη αυτη εορτη της Φυσεως, αλλα και για να δημιουργηση μια σπουδαια δικη του στην σκια της λαμψεως των εορτων του Ηλιου. Η πρακτικη αυτη χρησιμοποιηθηκε κατα κορον απ’ τα ιερατεια των χαλδοεβραιοχριστιανων και σε πολλες αλλες αρχαιες εορτες (11).
Oι αρχαιοι Ελληνες εχτιζαν τους ναους του Ηλιου στα υψηλοτερα σημεια των κορυφογραμμων, λογω του οτι βρισκονταν πλησιεστερα στον Ηλιο. Στην Ευρωπη και την Μεσογειο η ηλιολατρεια αντιπροσωπευεται απ’ τους θεους Ηλιο-sol, Απολλωνα, Αδωνι, Διονυσο-Βακχο, Ηρακλη. Στην Αιγυπτο Οσιρι, στην Βορειο Ευρωπη Οντιν. Στην Μεση Ανατολη και Μεσοποταμια Μιθρα, Μπελ, Θαμμουζ και Σαμας. Στην Ιαπωνια Αματερασου. Στην Αμερικανικη Ηπειρο αναμεσα στους λαους των Ινκας, Μαγιας, Αζτεκων και των λοιπων Ινδιανων ο θεος Ηλιος κατειχε την σημαντικωτερη θεση λατρειας.
Κατα τα χριστιανικα χρονια με τις κατεδαφισεις και τις εκθεμελιωσεις των αρχαιων ιερων, οι ναοι του Ηλιου μετατραπηκαν στα εκκλησακια του προφητη Ηλια, ο οποιος συμφωνα με την Παλαια Διαθηκη αναληφθηκε στους ουρανους με το πυρινο αρμα του Γιαχβε επειδη κατεσφαξε με τα χερια του 850 ιερεις του θεου Βααλ. Το ονομα Ηλιας ειναι εξελληνισμος του εβρα’ι’κου Ελι-Για, που σημαινει «ο Γιαχβε ειναι ο Θεος μου».
Ο μεγαλυτερος επαναστατης της ανθρωπινης κοινωνιας στον πλανητη Γη, που
τολμησε να σηκωθη απο τα τεσσερα και να στηριχθη στα δυο του ποδια, και να
κραυγαση κετενωπιον της νομοτελεις της φυσης (1),
Ειμαι και εγω ! ο ανθρωπος !
Αυτος που αναλογιζεται και διαλογιζεται για οσα βλεπει !
Εχω και εγω λογο !
Και θειας μοιρας μετεχω με την δικην και την αιδω, που
εμφυτες μεσα μου φωλιαζουν !
Και μ’ αυτα Εγω ο ιδιος θα γινω μοιρα στην μοιρα μου,
αρχιτεκτονας και οικοδομος των πεπραγμενων μου !
Και με τους δικους μου νομους θα κυβερνηθω. Δικους μου
δρομους θα ανοιξω ! Καντε παραπερα !
υπηρξεν ο Προμηθεας, δηλαδη η ανταρσια του κατα του φυσικου γιγνεσθαι και η επιθυμια του να ποιηση, να δημιουργηση Δικαιο και να θεση δικους του κανονες που αντιτιθενται προς τον πανισχυρο νομο της φυσης, προς τον νομο του ισχυροτερου, βασει του οποιου ο ισχυροτερος τρωει τον ολιγοτερο ισχυρο.
Στην μεγαλειωδη τριλογια του Αισχυλου «Προμηθεας», ο Τιτανας Προμηθεας εμφανιζεται ως ο δωρητης της φωτιας, των τεχνων και των επιστημων στους ανθρωπους. Ο Ζευς τιμωρησε τον Προμηθεα σταυρωνοντας τον στον Καυκασο (αν και μετα τον ελευθερωσε), οχι απο χαιρεκακια αλλα δικαιως, οπως εκ της Ιστοριας θ’ αποδειχθη. Ο Προμηθεας, αν και ειχε καλλες και αγνες προθεσεις εναντι των ανθρωπων, ανοιξε το κουτι της Πανδωρας, απ’ οπου ξεπηδησε το πιο χρησιμο μα και επικινδυνο αγαθο το «Πυρ». Ο φοβος, η απορια και ο θαυμασμος του πρωτογονου ανθρωπου για το φυσικο και ανεξελεκτο αυτο φαινομενο του πυρος χαραξαν ανεξιτηλα σημαδια στα βαθια στρωματα του ψυχισμου του, αλλα και μνημες που τον συνοδευουν σε ολη την διαρκεια της εξελιξεως του (6, 7). Αρχικα προσπαθουσε να συντηρη ζωντανη την φωτια και να την αναζωπυρωνη κατα βουληση, διατηρωντας την στις κρυες περιοδους και στα παγωμενα σκοταδια της νυχτας, αποκτωντας ετσι το φως και την θερμοτητα.
Στην αρχαιοελληνικη φιλοσοφικη σκεψη η εννοια και ο συμβολισμος του πυρος διαχωριζονται σε δυο διαφορετικα ειδη. Ο Περιπατητικος φιλοσοφος και μαθητης του Αριστοτελη Θεοφραστος αναφερει (8): «Αυτο ειναι που ελεγαν και οι παλαιοι, οτι το πυρ ζητει παντοτε τροφη και δεν ενδεχεται να διατηρηται χωρις την καυσιμη υλη. Γι’ αυτο φαινεται ατοπο να το χαρακτηριζουμε πρωταρχικη ουσια και αρχη, αν δεν μπορη να υπαρξη χωρις υλη. Διοτι ουτε ως απλο στοιχειο ουτε προηγουμενο του υποκειμενου και της καυσιμης υλης μπορει να ειναι το πυρ, εκτος αν υπαρχη τετοια φυσις στην πρωτη σφαιρα, η οποια ειναι αμιγης και καθαρη θερμοτητα. Ετσι δεν θα καιη καθολου. Αυτη ομως ειναι η φυσις του πυρος (το να καιη), πλην εαν υπαρχουν πολλες και διαφορετικες φυσεις του πυρος. Και η μεν πρωτη φυσις ειναι καθαρη και αμιγης, η δε περι την γηινη σφαιρα ειναι αναμεμειγμενη με αλλα στοιχεια και παντοτε σε διαδικασια γενεσεως».
