Ο 21ος αιώνας είναι σίγουρα ο αιώνας της μεταφεμινιστικής εποχής. Ο αιώνας των e-mail και της παγκοσμιοποίησης αλλά και των ανοιχτών συνόρων. Με την ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, ο άνθρωπος έχει καταργήσει τα σύνορα σε διάφορους τομείς και θα μπορούσε να αναπτύξει έναν σπουδαίο πολιτισμό με επίκεντρο τον άνθρωπο. Αντίθετα όλο και περισσότερο διαπιστώνεται η έξαρση του ανταγωνισμού, του φανατισμού και της βίας, η οποία αποτελεί έναν από τους κυριότερους κινδύνους για τη συνύπαρξη και συμβίωσή μας σ’ αυτόν τον πλανήτη.
Της Αμαλίας Μπασιά*
Εκτός από τη βία της εξουσίας η οποία συχνά είναι ένα πλέγμα μεθόδων επιβολής, τη βία στις σχέσεις των κρατών μεταξύ τους και τη βία στις σχέσεις κράτους με τον πολίτη, οι προεκτάσεις σε διάφορες πλευρές της ζωής των ανθρώπων και των κοινωνιών είναι πολλαπλές. Βία στην οικογένεια, στο σχολείο, στην εργασία, στις ανθρώπινες σχέσεις, στη δικαιοσύνη, στο στρατό, στα Μ.Μ.Ε.. Βιασμός της φύσης, της προσωπικότητας, των συνειδήσεων. Οι προβολές σκηνών βίας στην τηλεόραση επηρεάζουν και συντείνουν στην αύξηση φαινομένων βίας στη ζωή μας.
Υπάρχει επίσης το θέμα της εικόνας στα ΜΜΕ που εξευτελίζει τη γυναίκα παρουσιάζοντάς την ως αντικείμενο, βιάζοντας την προσωπικότητά της και αλλοιώνοντας την εικόνα της στην κοινωνία. Αλλά το νέο κεφάλι της «Λερναίας Ύδρας» είναι η εμπορία γυναικών και κοριτσιών, η κακοποίηση των παιδιών, η εξαναγκαστική πορνεία, το γνωστό Trafficking.
Η εμπορία ανθρώπων με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση, την εξαναγκαστική εργασία, την εμπορία οργάνων ή βρεφών για υιοθεσία και συνιστά παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έγκλημα στην Ελληνική και Διεθνή νομοθεσία. Είναι η σύγχρονη μορφή του πάλαι ποτέ παγκόσμιου δουλεμπορίου. Η διακίνηση και εμπορία ανθρώπων είναι μέρος του οργανωμένου εγκλήματος και αποτελεί μια σύγχρονη μορφή σκλαβιάς.
Οι μεγάλες πολεμικές συγκρούσεις και αλλαγές συνόρων στα Βαλκάνια, την Ασία αλλά και οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης στην αφρικανική ήπειρο, δημιούργησαν μεγάλα ρεύματα μετανάστευσης. Η αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής και οι ψεύτικες υποσχέσεις. Η Ελλάδα λόγω της γεωγραφικής της θέσης είναι χώρα υποδοχής, εγκατάστασης αλλά και πέρασμα μεταναστών. Έτσι πολλές χιλιάδες γυναίκες και κορίτσια διακινούνται και στην Ελλάδα με σκοπό να εξωθηθούν σε εξαναγκαστική πορνεία ή σε άλλης μορφής σεξουαλική εκμετάλλευση.
Οι γυναίκες αυτές εγκλωβίζονται είτε επειδή οι σωματέμποροι τις κρατούν κλειδωμένες σε σπίτια μέσα σε άθλιες συνθήκες, ή με την κατάσχεση των ταξιδιωτικών τους εγγράφων ή με απειλές κατά των οικογενειών τους. Η Ελλάδα με το νόμο 3064 του 2002 θεωρεί την εμπορία ανθρώπων έγκλημα και έχει θεσπίσει κυρώσεις προς τους σωματέμπορους. Όμως ελάχιστοι απ αυτούς έχουν οδηγηθεί στη δικαιοσύνη και έχουν καταδικαστεί.
Αυτά τα κυκλώματα δρούν και είναι δικτυωμένα διεθνώς και καλά οργανωμένα. Έτσι θεωρώ ότι είναι απαραίτητη η εκπαίδευση και κινητοποίηση των Ελληνικών φορέων και Μ.Κ.Ο. (Μη κυβερνητική Οργάνωση) ώστε να ευαισθητοποιηθεί η κοινωνία μας και να αντιδράσει συμβάλλοντας έτσι στην αντιμετώπιση του φαινομένου. Η ημερίδα της Νομαρχιακής Επιτροπής ισότητας σε συνεργασία με το Δικηγορικό Σύλλογο Χανίων η οποία θα πραγματοποιηθεί στο ΚΑΜ με την συμμετοχή σημαντικών ομιλητών, πιστεύω πως θα ταράξει έστω και λίγο την ηρεμία της καλοπέρασής μας.
Ίσως αφυπνίσει κάποιες συνειδήσεις. Και με τη βοήθεια των μέσων ενημέρωσης να περάσει μηνύματα στην τοπική κοινωνία. Και ασφαλώς η δική μας τοπική κοινωνία δεν πρέπει να εφησυχάζει. Το πρόβλημα είναι υπαρκτό και στα Χανιά και πρέπει να αντιμετωπισθεί. Ο νόμος από μόνος του δεν αρκεί. Ας προσπαθήσουμε να γίνει γνωστό ότι μέρος του προβλήματος είναι και οι χρήστες των υπηρεσιών που παρέχουν οι γυναίκες – θύματα. Αν και ο νόμος προβλέπει ποινή για τους χρήστες, συνήθως δεν καταγγέλλονται. Ένα έλλειμμα επίσης του νόμου που διαπιστώνεται είναι ότι δεν περιλαμβάνει υποχρεωτικά δομές στήριξης. Όπως ξενώνες – καταφύγια, γραφεία ψυχολογικής υποστήριξης, γραμμές SOS.
Υπάρχουν ελάχιστες δομές κυρίως σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο. Στην επαρχία φιλοξενούνται κυρίως για δυο-τρεις μέρες στα κρατητήρια της αστυνομίας και στην περίπτωση αν υπάρχει κάποια ΜΚΟ να πληρώσει για δυο τρία βράδια σε κάποιο ξενοδοχείο μέχρι να απελαθούν αν είναι παράνομες. Και τα προβλήματά τους βέβαια μετά την επιστροφή στην πατρίδα αρχίζουν ξανά από την αρχή. Άλλες τραγικές διαπιστώσεις είναι, ότι ελάχιστοι αστυνομικοί είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι για να αναγνωρίζουν τα θύματα σωματεμπορίας. Πολλές φορές τα εκμεταλλεύονται και οι ίδιοι.
Είναι απαραίτητος λοιπόν ένας ξενώνας ανά νομό και θα πρέπει η τοπική αυτοδιοίκηση η οποία έχει δυνατότητα μέσα από τον κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Μέσα και από προγράμματα, χρειαζόμαστε όμως ενημέρωση γι αυτά. Ας μην υποκρινόμεθα ότι δεν γνωρίζουμε «περί αυτού». Όσες και όσοι είμαστε υποψιασμένοι τα αντιλαμβανόμαστε και γνωρίζουμε αρκετά περιστατικά. Άλλωστε είμαστε τόπος υποδοχής οικονομικών μεταναστών. Έχουμε και τουρισμό και πολλά μπαράκια. Πλούσιο έδαφος λοιπόν για να ανθήσει η σωματεμπορία. Στον αντίποδα οι υπηρεσίες αρωγής βρίσκονται στα σπάργανα.
Ας γίνει λοιπόν αυτή η ημερίδα εφαλτήριο νέας μορφής αγώνων. Άνδρες και γυναίκες να γίνουμε συνοδοιπόροι με κοινό στόχο. Γιατί δεν πρέπει να ανεχόμεθα να υπάρχουν γυναίκες που προσπαθούν να ζήσουν καλύτερα και να βλέπουν τη ζωή τους να γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης, χωρίς να το επιδιώκουν. Είτε με τη βία είτε με το «χαμογελαστό trafficking» γιατί δεν τους δίνεται καμιά άλλη ευκαιρία.
* μέλος Νομαρχιακής Επιτροπής Ισότητας, Δημοτική Σύμβουλος Χανίων
